Префикс выражает значение предшествования, нахождения перед чем-либо
նախnɑχпрежде, сперва, сначала
բեմbɛmсцена
նախաբեմnɑχɑˈbɛmавансцена
նախnɑχпрежде, сперва, сначала
բևեռbɛˈvɛrполюс
նախաբևեռայինnɑχɑbɛvɛrɑˈjinпредполярный
շեմʃɛmпорог
նախաշեմnɑχɑˈʃɛmпреддверие, порог
սրահsəˈɾɑhзал
նախասրահnɑχɑsəˈɾɑhвестибюль, фойе
տեսնելtɛsˈnɛlвидеть
նախատեսելnɑχɑtɛˈsɛlпредусматривать, предвидеть, учитывать
պատրաստpɑtˈɾɑstготовый
պատրաստելpɑtɾɑsˈtɛlготовить
նախապատրաստելnɑχɑpɑtɾɑsˈtɛlприготовлять, подготавливать
տոնtɔnпраздник
նախատոնականnɑχɑtɔnɑˈkɑnпредпраздничный
ընթացənˈtʰɑʦʰнаправление, движение
նախընթացnɑχənˈtʰɑʦʰпредыдущий, предшествующий
աննախընթացɑnːɑχənˈtʰɑʦʰбеспрецедентный
պատերազմpɑtɛˈɾɑzmвойна
նախապատերազմյանnɑχɑpɑtɛɾɑzmˈjɑnдовоенный
հետպատերազմյանhɛtpɑtɛɾɑzmˈjɑnпослевоенный
բանbɑnвещь, слово
նախաբանnɑχɑˈbɑnпредисловие
գահɡɑhкресло, трон
նախագահnɑχɑˈɡɑhпредседатель, президент
նախագահությունnɑχɑɡɑhuˈʦʰjunпрезидиум; председательство; президентство
գիծɡiʦлиния
նախագիծnɑχɑˈɡiʦпроект
դրույթdɾujtʰположение, мысль
նախադրյալnɑχɑdɾˈjɑlпредпосылка
զգալəzˈɡɑlчувствовать
նախազգալnɑχɑzˈɡɑlпредчувствовать
զգուշ լինելбыть осторожным
զգուշացումəzɡuʃɑˈʦʰumпредупреждение
նախազգուշացնելnɑχɑzɡuʃɑʦʰˈnɛlпредупреждать
նախազգուշացումnɑχɑzɡuʃɑˈʦʰumпредупреждение
լեզուlɛˈzuязык
նախալեզուnɑχɑlɛˈzuпраязык
լեռlɛrгора
նախալեռնայինnɑχɑlɛrnɑˈjinпредгорный
ածանցɑˈʦɑntsʰаффикс
նախածանցnɑχɑˈʦɑnʦʰприставка, префикс
կրթությունkəɾtʰutʰˈjunобразование
նախակրթականnɑχɑkɾtʰɑˈkɑnдошкольный, пред образовательный
նախակրթարանnɑχɑkɾtʰɑˈɾɑnдошкольное заведение
հայրhɑjɾотец
նախահայրnɑχɑˈhɑɪ̯ɾродоначальник, предок, прародитель
մայրmɑjɾмать
նախամայրnɑχɑˈmɑɪ̯ɾпрародительница
հաշիվhɑˈʃivсчет, чек
նախահաշիվnɑχɑhɑˈʃivсмета
ձեռնрука
նախաձեռնելnɑχɑʣɛrˈnɛlпредпринимать, быть инициатором
նախաձեռնությունnɑχɑʣɛrnutʰˈjunинициатива
նախաձեռնող խումբинициативная группа
ճաշʧɑʃеда
նախաճաշnɑχɑˈʧɑʃзавтрак
նախաճաշելnɑχɑtʃɑˈʃɛlзавтракать
նշանnəˈʃɑnзнак
նախանշանnɑχɑnˈʃɑnпримета, симптом, предзнаменование
անցɑnʦʰпрошлый, спустя, проход
անցյալɑnʦʰˈjɑlпрошлый
նախանցյալnɑχɑnʦʰˈjɑlпозапрошлый
պատճառpɑtˈʧɑrпричина
նախապատճառnɑχɑpɑtˈʧɑrпредпричина
սենյակsɛnˈjɑkкомната
նախասենյակnɑχɑsɛnˈjɑkпередняя, прихожая
սկսելəskəˈsɛlначинать
սկիզբskizbначало
նախասկիզբnɑχɑsˈkizbпервоначало
երգjɛɾkʰпесня
նախերգանքnɑχɛɾɡɑŋkʰпролог, прелюдия, увертюра
ընտրելəntˈɾɛlвыбирать
նախընտրելnɑχəntˈɾɛlпредпочитать
ընտրականəntɾɑˈkɑnвыборный
նախընտրականnɑχəntɾɑˈkɑnпредвыборный
նախընտրական քարոզարարշավ
предвыборная кампания
նախապատրաստական աշխատանքներ
подготовительные работы
աննախընթաց զարգացում
беспрецедентное развитие
վերջին նախազգուշացում
последнее предупреждение
նախակրթական ուսումնական հաստատություն
дошкольное учебное заведение
նախագծային ինստիտուտ
проектный институт
ժողովի նախագահություն
президиум собрания
վատ նախազգացում
плохое предчувствие
Взаимно-возвратные местоимения обозначают лиц, находящихся во взаимоотношении, взаимной связи
ընդառաջել, զիջել միմյանց
идти навстречу, уступать друг другу
հասկանալ, լսել իրար
понимать, слушать друг друга
հարգել, խնայել մեկմեկու
уважать, беречь друг друга
Վահանի եղբայրներին` Ջավախեցուն և Արամին, ճանաչում էի վաղուց և գիտեի, որ նրանք եղբայր ունեն Լազարյան ճեմարանում, իսկ իրեն` Վահանին, առաջին անգամ տեսա Մոսկվայում) 1904 թ․ մարտ ամսին։
1908 թվին, ամռանը, Թիֆլիսում պատահեցի Վահանին։ Իր բանաստեղծությունների առաջին գրքույկը` «Մթնշաղի անուրջները», տպելուց առաջ Հովհ․ Թումանյանի մոտ կարդացել էր ձեռագիրը, ուզեց ինձ մոտ էլ կարդալ` «անկեղծ կարծիքս» իմանալու համար։
Երկու տարվա ընթացքում հրաշքը կատարվել էր, Վահանը գտել էր իրեն և արվեստի գաղտնիքը։ Մեր քնարերգության մեջ մի նոր էջ բացվեց, նոր մեկնակետ` սիմվոլիզմը, որից ծայր առան նոր բանաստեղծներ, որոնք ավելի կամ նվազ շնորհքով սկսեցին նմանվելու կրկնել այս անգերազանցելի տաղանդին։
Վահանը հաճախ գրում էր ինձ Մոսկվայից։ Հայտնում էր իր ծրագրերի, իր գրածների և գրելիքների մասին։ Գրում էր, որ սկսել է թարգմանել Էրազմ Ռոտերդամցու «Հիմարության գովքը» նշանավոր գիրքը։
1909 թվին, ամառը, Վահանը Ախալքալակ գնալիս կանգ առավ Ալեքպոլում, մի քանի օր ինձ մոտ հյուր մնալով` կարդաց իր նոր գրած «Ոսկի հեքիաթ» ցիկլից։ Ես էլ գրել էի «Աբու-լալա-Մահարին», ցույց տվի նրան, հավանեց։ Նրա խորհրդով նախերգանքի մեջ` Մահարու հակիրճ կենսագրականում փոփոխություն մտցրի, որ մինչև այսօր չգիտեմ լավ արեցի, թե վատ։
Այս տեսակցությունը, դժբախտաբար, վերջինը եղավ, էլ չտեսանք իրար։ Պատերազմի առաջին տարիներին, ժնևում, մի երկու նամակ ստացա Վահանից։ Վերջինը գրված էր 1917 թվին, հունվար-փետրվար ամիսներին (ամսաթիվ չկա)։ Գրում էր իր չարաբաստիկ հիվանդության մասին, սակայն լավատես է, հույս ունի, որ հայրենի սարերը պիտի բուժեն իրեն, ուր ամառը պիտի գնա, այն բարձրագահ սարերը, ուր հովիվները կրակ են անում, ձայնում են իրար հայրենի բարբառով, այն ազատ սարերը, ուր թռչում է անհայտին ավար իր գերի, տանջված հոգին…
Վահան Տերյան
քնարkʰəˈnɑɾлира
երգjɛɾkʰпесня
քնարերգությունлирика
մեկmɛkединица
կետkɛtточка
մեկնակետmɛknɑˈkɛtисходный пункт
ծայրʦɑjɾкрай, начало
ծայր առնելбрать начало
նվազnəˈvɑzменьше
ավելի կամ նվազбольше или меньше
հիմարhiˈmɑɾглупый
հիմարությունhimɑɾutʰˈjunглупость
կանգ, կանգառостановка
կանգ առնելостановиться
հյուրhjuɾгость
հյուր մնալгостить
հավանhɑˈvɑnприятный
(նա) հավանեցему понравилось
հակիրճ, համառոտкраткий
փոփոխությունpʰɔpʰɔχutʰˈjunизменение
կյանքkjɑŋkʰжизнь
գրելɡəˈɾɛlписать
կենսագրականkɛnsɑɡɾɑˈkɑnбиографический; биография
տեսնելtɛsˈnɛlвидеть
կցությունстановиться женой, женщиной
տեսակցությունtɛsɑkʦʰutʰˈjunсвидание
չարʧʰɑɾзлой
բաստ, բախտудача
չարաբաստիկʧʰɑɾɑbɑsˈtikзлополучный, злосчастный
բուժելbuˈʒɛlлечиться
պիտի բուժենвылечат, должны вылечить
բարձրˈbɑɾʦʰəɾвысокий
գահɡɑhтрон
բարձրագահbɑɾʣɾɑˈɡɑhвозвышенный
կրակkəˈɾɑkогонь
կրակ անելразводить огонь
ձայնʣɑjnголос
ձայնելʣɑjˈnɛlокликать, подавать голос
բարbɑɾслово
բարբառbɑɾˈbɑrдиалект
հույս ունենալнадеяться
հուսալhuˈsɑlнадеяться
էլ չտեսանք իրարбольше не увиделись
ավարɑˈvɑɾдобыча
գերիɡɛˈɾiпленный; пленник
Переведите
1. Սովորաբար գրքերը նախաբան են ունենում։
2. Նախագծային ինստիտուտներում մեր քաղաքի նոր շենքերի նախագծեր են ստեղծվում։
3. Հյուրերը հավաքվել էին օպերայի նախասրահում։
4. Ուշացած աշխատողը վերջին նախազգուշացումը ստացավ։
5. Երևանի նախակրթարաններում սովորում են 5–6 տարեկան երեխաները։
6. ժողովի նախագահությունում նստել էին հյուրերը։
7. Նախատոնական Երևանը սեպտեմբերյան օրերին արտակարգ գեղեցիկ տեսք է ստանում։
1. Обычно книги имеют предисловие.
2. В проектных институтах создаются проекты для новых зданий нашего города.
3. Гости собрались в фойе оперы.
4. Опоздавший работник получил последнее предупреждение.
5. В дошкольных учебных заведениях Еревана учатся дети 5–6 лет.
6. В президиуме собрания сидели гости.
7. Предпраздничный Ереван в сентябрьские дни принимает исключительно красивый вид.
•
Переведите.
1. Они стояли друг перед другом.
2. Сестры всегда были друг с другом (вместе).
3. Арам и Ашот часто помогают друг другу.
4. Учитель и ученики недовольны друг другом.
5. Обычно соседи сплетничают друг о друге.
6. Хорошие друзья гордятся друг другом.
7. Мы не хотим мучить друг друга.
1. Նրանք կանգնած էին իրար դիմաց։
2. Քույրերը միշտ իրար հետ էին։
3. Արամն ու Աշոտը հաճախ օգնում էին միմյանց։
4. Ուսուցիչը ու աշակերտները դժգոհ են միմյանցից։
5. Սովորաբար հարևանները բամբասում են իրարից։
6. Լավ ընկերները հպարտանում են միմյանցով։
7. Մենք չենք ուզում տանջել մեկմեկու։
27–04–2020