Суффикс образует слова со значением
Со значением "место, помещение предназначенное для", суффикс синонимичен словам
տունtunдом
սենյակsɛnˈjɑkкомната
սրահsəˈɾɑhзал
դահլիճdɑhˈliʧзал
դասdɑsурок
դասարանdɑsɑˈɾɑnкласс
ճաշʧɑʃобед
ճաշարանtʃɑʃɑˈɾɑnстоловая (в городе, учреждении)
ճաշասենյակʧɑʃɑsɛnˈjɑkстоловая комната
ճաշասրահtʃɑʃɑsəˈɾɑhобеденный зал
խաղχɑʁигра
խաղարանχɑʁɑˈɾɑnместо для игр
խաղասենյակχɑʁɑsɛnˈjɑkкомната для игр
խաղասրահχɑʁɑsəˈɾɑhзал для игр
խաղատունχɑʁɑˈtunказино
նինջninʤдрёма,сон
ննջելспать, дремать
ննջարանnːʤɑˈɾɑnспальня
ննջասենյակnːʤɑsɛnˈjɑkспальня
լողlɔʁплавание
լողալlɔˈʁɑlплавать
լողանալloʁɑˈnɑlкупаться, мыться
լողարանlɔʁɑˈɾɑnванная комната; купальня, бассейн
լողասենյակlɔʁɑsɛnˈjɑkванная комната
ճեմʧɛmпрогулка
ճեմելtʃɛˈmɛlходить, прохаживаться
ճեմարանʧɛmɑˈɾɑnакадемия, учебное заведение
ճեմասրահʧɛmɑsəˈɾɑhфойе, вестибюль
թանկtʰɑŋkдорогой, ценный
թանգարանtʰɑŋɡɑˈɾɑnмузей
տուն-թանգարանtun tʰɑŋɡɑˈɾɑnдом-музей
Образует названия книг, изданий и т.п.
ընթերցելəntʰɛɾˈtsʰɛl(выс.) читать
ընթերցարանəntʰɛɾʦʰɑˈɾɑnхрестоматия, книга для чтения
զրույցzəˈɾujʦʰбеседа
զրուցելzəɾuˈʦʰɛlбеседовать
զրուցարանzəɾuʦʰɑˈɾɑnразговорник; сборник бесед
երգjɛɾkʰпесня
երգարանjɛɾɡɑˈɾɑnпесенник (книга)
այբուբենɑjbuˈbɛnалфавит
այբբենարանɑjbːɛnɑˈɾɑnбукварь
բառbɑrслово
բառարանbɑrɑˈɾɑnсловарь
սաղմոսsɑʁˈmɔsпсалом
սաղմոսարանsɑʁmɔsɑˈɾɑnпсалтырь
հիշելhiˈʃɛlпомнить
հիշատակhiʃɑˈtɑkпамять (о чем-л.)
հիշատակարանhiʃɑtɑkɑˈɾɑnвоспоминания, мемуары
լուսավոր դասարան
светлый класс
հին սաղմոսարան
старая псалтырь
նկարազարդ ընթերցարան
иллюстрированная книга для чтения
բացատրական բառարան
толковый словарь
ժողովրդական երգերի երգարան
песенник народных песен
Простые указательные местоимения
Категория рода в армянском языке отсутствует.
սաsɑэто
դաdɑэто; то
նաnɑто
Указательные местоимения употребляются
Указательное местоимение նա'то' совпадает по форме с личным местоимением 3 лица единственного числа նա'он'.
В определенных контекстах սա, դա и դա, նա взаимозаменяемы. Это относится и к их производным.
այսɑjsэтот
այդɑjdэтот; тот
այնɑjnтот
Указательные местоимения и их производные употребляются, когда речь идет о чём-либо находящемся в пространстве или во времени относительно говорящего
Выбор указательного местоимения в монологической речи (когда нет диалога, собеседника) определяется контекстом, степенью близости (временной или пространственной) от 1-го лица.
В определенных контекстах այս, այդ и այդ, այն взаимозаменяемы. Это относится и к их производным.
նույնnuɪ̯nтот же
սույնsujnсей
մյուսmjusдругой
Сложные указательные местоимения образуются от այս, այդ, այն, նույն
К ним присоединяются
պես
այսպես, այդպես, այնպեսтак
նույնպեսˈnujnpɛsтакже, тоже
պես → պիսի
այսպիսի, այդպիսի, այնպիսիтакой
նույնպիսիnujnpiˈsiтакой же
քանի → քան
այսքան, այդքան, այնքանстолько
նույնքանˈnujnkʰɑnстолько же
չափ
այսչափ, այդչափ, այնչափстолько
նույնչափnujnˈʧʰɑpʰстолько же
տեղ
այստեղɑjsˈtɛʁздесь
այդտեղ, այնտեղтам
նույն
միևնույնmiɛvˈnujnтот же самый
Տիգրանը ուսանող է, Սոնան նույնպես ուսանող է։
Тигран – студент, Сона также студентка.
Ամեն օր հանդիպում ենք միևնույն տեղում։
Каждый день (мы) встречаемся в одном и том же месте.
Այդքան գեղեցիկ աղջիկ դեռ չէր տեսել։
Настолько красивой девушки (он) еще не видел.
Այս նկարից մենք էլ ունենք։
Эта (такая) картина у нас тоже есть.
В разговорном языке в указательных местоимениях и их производных имеет место замена այ → է
այս → էս
այդ → էդ
այն → էն
Подобная замена наблюдается и в других частях речи
հայր → հերотец
մայր → մերмать
ձայն → ձենголос, звук
լայն → լենширокий
փայտ → փետдерево, древесина, палка
այսօր → էսօրсегодня
այսպես → էսպեսтак
Էն Լոռվա ձորն է, ուր հանդիպակաց
ժայռերը՝ խորունկ նոթերը կիսած,
Դեմ ու դեմ կանգնած, համառ ու անթարթ
Հայացքով իրար նայում են հանդարտ։
Էն ձորի միջին ահա մի տընակ։
Էնտեղ այս գիշեր Սաքոն է մենակ…
Հովհաննես Թումանյան
խորունկχɔɾuŋkглубокая
նոթերը կիսածнахмурив брови
ձորի միջին(нар.) в ущелье
անթարթɑnˈtʰɑɾtʰне моргая
Հռոմի փողոցներից մեկում, սրճարանի առաջ, կանգնած է մի շքեղ ավտոմեքենա։ Վարորդը, որ նստել է ղեկի մոտ, սպասում է տիրոջը։
Հանկարծ նրան է մոտենում մի մարդ ու հանձնում է մի ծրար։
– Խնդրում եմ այս նամակը շտապ հանձնեք ավտոմեքենայի տիրոջը։ Վարորդը նամակը տանում է տիրոջը, որը սրճարանում էր։ Տերը բացում է ծրարն ու կարդում․ «Եթե հաջողվի, հիանայի է, եթե չհաջողվի, ինչ արած»։
– Սա ի՞նչ է նշանակում, – զարմանում է տերը։
Վարորդը կարդում է գրությունը, միտք է անում և վազում է փողոց։ Սի րոպեից նա վերադառնում է և բացականչում․
– Հաջողվեց։
– Ի՞նչը հաջողվեց,– հարցնում է տերը։
– Ձեր ավտոմեքենան փախցնելը։
ՀռոմhəˈrɔmРим
ղեկʁɛkруль
շտապəʃˈtɑpсрочно
ավտոմեքենաɑftɔmɛkʰɛˈnɑавтомашина
ինչ արածчто поделаешь
զարմանալzɑɾmɑˈnɑlудивляться
տերtɛɾхозяин, владелец
հաջողhɑˈʤoʁудача
հաջողվելhɑʤɔʁˈvɛlудаваться
սուրճsuɾʧкофе
սրճարանի առաջперед кафе
շուքʃukʰвеликолепие; тень
շքեղʃəˈkʰɛʁроскошный
հիանալhi(j)ɑˈnɑlвосхищаться
հիանայիчудесно, прекрасно
նշանnəˈʃɑnзнак
նշանակելnəʃɑnɑˈkɛlзначить
բացbɑʦʰоткрытый
կանչելkɑnˈʧʰɛlкричать, звать
բացականչելbɑʦʰɑkɑnˈʧʰɛlвосклицать
փախpʰɑχпобег
փախցնելpʰɑχʦʰˈnɛlпохитить, украсть
Թե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ,
Ինչո՞ւ է ձմեռն այսքան գարուն,
Ձմռան արևը՝ այսքան այրո՜ւմ,
Անխոս երկինքը՝ այսքան անհո՜ւն,
Թե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ։
Թե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ,
Հապա ինչո՞ւ են ձեր փողոցում
Այդքան սիրո՜վ ինձ ճամփա բացում
Անցորդնե՜ր, տնե՜ր, մայթեր ու ձյուն,
Թե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ։
Ու թե չենք սիրում մենք իրարու,
Ինչո՞ւ են աստղերն այսքան անթիվ,
Այսքան գեղեցիկ գիշեր ու տիվ,
Աշխարհը այսքան հա՜շտ ու ազնիվ,
Եթե չենք սիրում մենք իրարու…
Սիլվա Կապուտիկյան
անխոսɑŋˈχɔsбезмолвный
անցորդɑnˈʦʰɔɾdпрохожий
աստղˈɑstəʁзвезда
թեtʰɛ(зд.) если
խոսելχɔˈsɛlговорить
հաշտhɑʃtмирный, дружный
հապաhɑˈpɑзначит, а, же
ճամփաʧɑmˈpʰɑ(разг.) дорога
մայթmɑjtʰтротуар
տիվtiv(уст.) день
հունhunдно
անհունɑnˈhunбездонный, безграничный
թիվtʰivчисло, номер
անթիվɑnˈtʰivбесчисленный
Переведите.
1. Հոր հուշերը իր կրտսեր որդու մասին։
2. Ինչպես նշեց իմ որդին դպրոցն ավարտելը։
3. Դպրոցի պատերը թողնելու հաջորդ օրը նա եկավ ինձ մոտ՝ Բյուրական։
4. Այնտեղից առանց ժամանակ կորցնելու շարժվեցինք դեպի ֆիզիկոսների կոսմիկական կայանը։
5. Դա երեք հազար երկու հարյուր մետր բարձրության վրա է և գտնվում է Արագածի ստորոտում, բյուրեղի պես մաքուր լճի ափին։
6. Ֆիզիկոսները մեզ ընդունեցին խանդավառությամբ։
7. Նրանք այդ բարձրության վրա ճաշարան էին ստեղծել, որը հայտնի է ամենուր։
8. Մենք նստեցինք սեղանի շուրջը ու մեծ ախորժակով ճաշակեցինք տաք բորշչը։
Ըստ Գ․ Գուրզադյանի
1. Воспоминания отца о сыне.
2. Как отметил мой сын окончание школы.
3. На следующий день после того, как покинул стены школы, он приехал ко мне, в Бюракан.
4. Оттуда, не теряя времени, (мы) двинулись к космической станции физиков.
5. Она находится на высоте 3200 метров, у подножья Арагаца, на берегу чистого, как кристалл, озера.
6. Физики встретили нас с энтузиазмом.
7. Они на этой высоте создали столовую, которая известна повсюду.
8. Мы сели за стол и с большим аппетитом отведали горячего борща.
•
Переведите.
1. В центре Еревана находится дом-музей Ованнеса Туманяна.
2. Он полностью повторяет тбилисскую квартиру великого писателя.
3. На первом этаже – его кабинет и спальня.
4. На втором этаже большая столовая, которая также гостиная.
5. Дом Туманяна всегда был полон гостей.
6. Его посещали писатели, художники, ученые.
7. Он был известен своим гостеприимством и даром вести пиры.
8. По этому поводу ему был "присвоен титул" великий армянский тамада.
1. Երևանի կենտրոնում է գտնվում Հովհաննես Թումանյանի տուն-թանգարանը։
2. Այն նույնությամբ կրկնում է մեծ գրողի թիֆլիսյան բնակարանը։
3. Առաջին հարկում նրա աշխատասենյակն է և ննջարանը։
4. Երկրորդ հարկում է մեծ ճաշասենյակը, որը նաև հյուրասենյակ էր։
5. Թումանյանի տունը միշտ լիքն էր հյուրերով։
6. Նրան այցելում էին գրողներ, նկարիչներ, գիտնականներ։
7. Նա հայտնի էր իր հյուրասիրությամբ և խնջույքներ վարելու իր շնորհքով։
8. Այդ առիթով նրան «շնորհվել էր» հայոց մեծ թամադա «տիտղոսը»։
հյուրhjuɾгость
լիքն էր հյուրերովбыл полон гостей
առիթɑˈritʰслучай
այդ առիթովпо этому поводу
26–04–2020