Урок 02

Фонетика

Звуки, похожие в обоих языках

Ի ի

i

Շ շ

ʃ

Ս ս

s

Ֆ ֆ

f

Յ յ

j

Ժ ժ

ʒ

Զ զ

z

Վ վ

v

Խ խ

χ

Ձ ձ

ʣ

Ց ց

ʦʰ

Особенности фонетики

Звонкие согласные на конце слова не оглушаются

բիբbibзрачок

երկնագույն բիբ

голубой зрачок

ակումբɑˈkumbклуб

գիշերային ակումբ

ночной клуб

արագɑˈɾɑɡбыстро

արագ քայլեր

быстрые шаги

ազգɑzɡнация, национальность

Ազգերի լիգա

Лига наций

ավազɑˈvɑzпесок

ոսկեբեր ավազ

золотоносный песок

նավnɑvкорабль

մեծ նավ

большой корабль

ցավʦʰɑvболь

գլխի ցավ

головная боль

Противопоставление звонкий-глухой в конце слова смыслоразличительно

ուժ

сила

ուշ

поздно

մազ

mɑz

волос

մաս

mɑs

часть

անուժ

ɑˈnuʒ

бессильный

անուշ

ɑˈnuʃ

милый, сладкий

Согласные перед ի, յ i, j не смягчаются

ՄինասМинас

ազնիվ Մինաս

честный Минас

ազնիվɑzˈnivчестный

ազնիվ ամուսին

честный муж

ամուսինɑmuˈsinмуж, супруг

առաջին ամուսին

первый муж

ատյանɑtˈjɑnинстанция

վերջին ատյան

последняя инстанция

արագիլɑɾɑˈɡilаист

բարի արագիլ

добрый аист

բույսрастение

թունավոր բույս

ядовитое растение

գինɡinцена

նոր գին

новая цена

գուլպաɡulˈpɑчулки

մանկական գուլպա

детские чулки

գույնɡujnцвет

վառ գույն

яркий цвет

լավlɑvхороший

լավ մարդ

хороший человек

խիզախχiˈzɑχхрабрый

խիզախ զինվոր

храбрый солдат

խիստχistстрогий

խիստ դասատու

строгий учитель

կանաչkɑˈnɑʧʰзелёный, трава

կանաչ սեղան

зелёный (карточный) стол

հույսhujsнадежда

հույսով եմ

(я) надеюсь

մատյանmɑtˈjɑnшкольный журнал, книга (древн.)

դասարանական մատյան

классный журнал

միսmisмясо

թարմ միս

свежее мясо

մուշտակmuʃˈtɑkшуба

թանկ մուշտակ

дорогая шуба

նապաստակnɑpɑsˈtɑkзаяц

մոխրագույն նապաստակ

серый заяц

շիշʃiʃбутылка

սև շիշ

чёрная бутылка

շուշանʃuˈʃɑnлилия

սպիտակ շուշան

белая лилия

չարʧʰɑɾзлой

չար կին

злая женщина

սարյակsɑɾˈjɑkскворец

երգեցիկ սարյակ

певчий скворец

վարժvɑɾʒумело, привычно

վարժ եմ ցրտին

(я) привычен к холоду

վարունգvɑˈɾuŋɡогурец

երկար վարունգ

длинный огурец

տատիկtɑˈtikбабушка

ալեհեր տատիկ

седая бабушка

Лексика

Մասիս

mɑˈsis

Масис

Սիս

Сис

Չիլի

ʧʰiˈli

Чили

Շավարշ

ʃɑˈvɑɾʃ

Шаварш

Անի

ɑˈni

Ани

Վարուժան

vɑɾuˈʒɑn

Варужан

Վաչագան

Вачаган

Սուդան

Судан

Խաչատուր

χɑʧʰɑˈtuɾ

Хачатур

Ուրուգվայ

Уругвай

ժիրայր

Жирайр

Ասատուր

ɑsɑˈtuɾ

Асатур

Մինաս

Минас

Ալժիր

ɑlˈʒiɾ

Алжир

Արցախ

Арцах

Վարազդատ

Вараздат

Վարշավա

vɑɾˈʃɑvɑ

Варшава

Մարտին

mɑɾˈtin

Мартин


ֆիդայիfidɑji фидаин

խիզախ ֆիդայի

храбрый фидаин

ֆիրմաfiɾˈmɑфирма

փոքր ֆիրմա

маленькая фирма

տուֆtufтуф

կարմիր տուֆ

красный туф

ասֆալտɑsˈfɑltасфальт

խավար ասֆալտ

тёмный асфальт

սև բազալտбазальт

բազալտ

чёрный базальт

գազɡɑzгаз

թափանցիկ գազ

прозрачный газ

շուկաʃuˈkɑбазар, рынок

հին շուկա

старый рынок

կինkinженщина; жена

ճաղ կին

толстая женщина

վատvɑtплохой

վատ պանիր

плохой сыр

պանիրpɑˈniɾсыр

աղի պանիր

солёный сыр

պապիկpɑˈpikдедушка

բոյով պապիկ

высокий дедушка

կակաչkɑˈkɑʧʰмак

կարմիր կակաչ

красный мак

գինիɡiˈniвино

անուշ գինի

сладкое вино

բարիbɑˈɾiдобрый

բարի լուր

добрая весть

մանուշակфиалка

կապույտ մանուշակ

синяя фиалка

կարմիրkɑɾˈmiɾкрасный

կարմիր շապիկ

красная рубашка

տաբատtɑˈbɑtбрюки

նեղ տաբատ

узкие брюки

կարապkɑˈɾɑpлебедь

վայրի կարապ

дикий лебедь

կապույտkɑˈpujtсиний

կապույտ քիթ

синий нос

շապիկʃɑˈpikрубашка

փոքր շապիկ

маленькая рубашка

մատակmɑˈtɑkсамка

ջահել մատակ

молодая самка

շունʃunпёс

ծեր շուն

старый пёс

շուն մատակ

сука

գայլɡɑjlволк

գայլի ախորժակ

волчий аппетит

գայլ մատակ

волчица

վարժvɑɾʒумело, привычно

վարժական

учебный

վարժարան

училище, школа

մասուրmɑˈsuɾшиповник

մասուրի թեյ

чай из шиповника

բաժակbɑˈʒɑkстакан, чашка

ապակյա բաժակ

стеклянный стакан

սունկsuŋkгриб

ուտելի սունկ

съедобный гриб

պայուսակpɑjuˈsɑkсумка

կանացի պայուսակ

женская сумка

արմավɑɾˈmɑvфиник

չոր արմավներ

сушеные финики

լուրluɾвесть

բարի լուր

хорошая весть

խաչχɑʧʰкрест

սուրբ խաչ

святой крест

դասdɑsурок

դաս սովորել

учить уроки

այգիɑjˈɡiсад

խնձորի այգի

яблоневый сад

սիրտsiɾtсердце

սրտի կաթված

сердечный приступ

մատիտmɑˈtitкарандаш

սուր մատիտ

острый карандаш

ժամանակʒɑmɑˈnɑkвремя

«Հայկական ժամանակ»

"Армянское Время" (газета)

խավարχɑˈvɑɾтёмный

խավարում

в темноте

ցուցակʦʰuˈʦʰɑkсписок

ամբողջական ցուցակ

полный список

արագɑˈɾɑɡбыстрый

արագ վազել

быстро бегать

շատʃɑtочень; много

շատ խոսել

много говорить

խիստχistстрогий

խիստ խոսք

строгая речь

սուրsuɾострый; меч, сабля

սուր անկյուն

острый угол

վայրvɑjɾместо; местность

լուռ վայր

тихое место

վայրvɑjɾвниз

վայր դնել

положить

դասարանdɑsɑˈɾɑn(школьный) класс

լուսավոր դասարան

светлый класс

ժամʒɑmчас

ազատ ժամ

свободный час

սիրունsiˈɾunкрасивый

սիրուն մարդ

красивый человек

պատասխանpɑtɑsˈχɑnответ

պարզ պատասխան

ясный ответ

ազատɑˈzɑtсвободный

ազատ տեղ

свободное место

խուլχulглухой

խուլ ականջ

глухое ухо

տախտակtɑχˈtɑkдоска

շախմատի տախտակ

шахматная доска

շուտʃutбыстро, рано

ժամանակից շուտ

раньше времени

դույլdujlведро

երկաթ դույլ

железное ведро

լույսlujsсвет

արեգակի լույս

солнечный свет

անկյունɑŋkˈjunугол

խուլ անկյուն

глухой угол


վատ դասարան

плохой класс

միս ու պանիր

мясо и сыр

կարմիր խաչ

красный крест

սուր դանակ

острый нож

կանաչ այգի

зелёный сад

կարմիր գինի

красное вино

բաժակ ու շիշ

стакан и бутылка

խիստ պատասխան

строгий ответ

բարի լուր

добрая весть

սիրուն կարապ

красивый лебедь

կապույտ մանուշակ

синяя фиалка

շուն ու կատու

пёс и кот

բալ ու մասուր

вишня и шиповник

բարի սիրտ

доброе сердце

տատիկ ու պապիկ

бабушка и дедушка


Բարի լույս։

Доброе утро.

Բարի գալուստ։

Добро пожаловать.

Այգում կապույտ մանուշակ ու կարմիր կակաչ կար։

В саду были синяя фиалка и красный мак.

Պայուսակում սիրուն կանաչ գուլպա կա։

В сумке есть красивые зелёные чулки.

Նամակում խիստ պատասխան կար։

В письме был строгий ответ.

Словообразование

-ա-

Компоненты составного слова часто соединяются интерфиксом -ա- a

ուս

us

плечо

պարկ

pɑɾk

мешок

ուսապարկ

usɑˈpɑɾk

рюкзак

ուս

us

плечо

պայուսակ

pɑjuˈsɑk

сумка

ուսապայուսակ

наплечная сумка

լաստ

lɑst

плот

նավ

nɑv

корабль

լաստանավ

lɑstɑˈnɑv

паром

դաս

dɑs

урок

ցուցակ

ʦʰuˈʦʰɑk

список

դասացուցակ

dɑsɑʦʰuˈʦʰɑk

расписание уроков

դաս

dɑs

урок

տախտակ

tɑχˈtɑk

доска

դասատախտակ

dɑsɑtɑχˈtɑk

расписание уроков

դաս

dɑs

урок

ժամ

ʒɑm

час

դասաժամ

dɑsɑˈʒɑm

учебный час

С интерфиксом образуются, например, названия цветов со словом գույն'цвет'

մանուշակ

фиалка

մանուշակագույն

фиолетовый

շագանակ

ʃɑɡɑˈnɑk

каштан

շագանակագույն

ʃɑɡɑnɑkɑˈɡujn

коричневый, каштановый

ան-

Префикс образует прилагательные со значением отсутствия

ազնիվ

ɑzˈniv

честный

անազնիվ

бесчестный

հույս

hujs

надежда

անհույս

ɑnˈhuɪ̯s

безнадёжный

լույս

lujs

свет

անլույս

ɑnˈlujs

беспросветный, без света

գույն

ɡujn

цвет

անգույն

ɑŋˈɡujn

бесцветный

սիրտ

siɾt

сердце

անսիրտ

ɑnˈsiɾt

бессердечный

պատասխան

pɑtɑsˈχɑn

ответ

անպատասխան

ɑnpɑtɑsˈχɑn

безответный

Грамматика

Указательные местоимения
Ցուցադրական Դերանուններ
Demonstrative Pronouns

Указательные местоимения

Указательные местоимения не склоняются

այս դասարանում

в этом классе

այս դասարանից

из этого класса

այս դասարանով

этим классом

այս

Местоимение употребляется, когда речь идёт о чём-либо, близком к говорящему в пространстве или времени

Այս դասարանում կարմիր պայուսակ կա։

В этом классе есть красная сумка.

այս տարի

в этом году

այդ

О близком к собеседнику

Այդ այգում արագիլ կար։

В том (этом) саду был аист.

Произносится ajt.

այն

О далёком и от говорящего, и от собеседника

Այն բաժակում կարմիր գինի կա։

В том стакане есть красное вино.

այն տարի

в том году

ինչ

Вопросительное местоимение ինչ'что'

Ի՞նչ կա այգում։

Что есть в саду?

մի

Имеет три значения

Неопределённый артикль

Արտա՛կ, մի մատիտ տո՛ւր։

Артак, (ты) дай какой-нибудь карандаш!

Числительное

մի

mi

один (разг.)

մեկ

mɛk

один (лит.)

Отрицательная частица

մի՛ գնա

не ходи!

մի՛ տուր

не давай!

գալ

գալɡɑlприходить, прийти (по направлению к говорящему)

տուն գալ

приходить домой

Повелительное наклонение, единственное число нестандартного глагола образуется от другой основы

արի՛

ɑˈɾi

иди!, приходи!

մի՛ արի

не иди!, не приходи!

կամ

Бытийный, нестандартный, недостаточный глагол

կամ

kɑm

(я) есть

կաս

kɑs

(ты) есть

կա

(он) есть

կայի

kɑˈji

(я) был

կայիր

kɑˈjiɾ

(ты) был

կար

kɑɾ

(он) был


կամ

կայի

կաս

կայիր

կա

կար


Դու կաս ցուցակում։

Ты есть в списке.

Դու կայիր ցուցակում։

Ты был в списке.

Пунктуация

« ՞ »

Вопросительный знак ставится над ударным гласным слова с логическим ударением

Այգում մանուշակ կա՞։

В саду фиалка есть?

Այգում մանուշա՞կ կա։

В саду есть фиалка?

Այգո՞ւմ մանուշակ կա։

Есть фиалка в саду?

Упражнения

Переводы

Переведите

1. Աշո՛տ, շուտ արի՛ տուն։

2. Արտա՛կ, կապույտ մատիտ տո՛ւր։

3. Այս լաստանավում պարան կա՞։

4. Այգում այս տարի արագիլ կա՞ր։

5. Ուսապարկում բաժակ կա՞։

6. Ուսապարկում բաժա՞կ կա։

7. Նամակում բարի լուր կար։

8. Բակում շուն ու կատու կա։

9. Մարտի՛ն, մի շիշ գինի տո՛ւր։


1. Ашот, (ты) быстро иди домой!

2. Артак, (ты) дай синий карандаш!

3. На этом пароме есть верёвка?

4. В саду в этом году был аист?

5. В рюкзаке есть стакан?

6. В рюкзаке стакан есть?

7. В письме была добрая весть.

8. Во дворе есть пёс и кот.

9. Мартин, (ты) дай бутылку вина!

Перечислите, что есть в

այգում,

դասարանում,

ուսապարկում.

Переведите

1. В стакане красное вино есть?

2. Красное вино в стакане есть?

3. В этом году в саду есть заяц.

4. Варужан, (ты) дай коричневый карандаш!

5. В том ящике есть зелёная бутылка и красный стакан.


1. Բաժակում կարմիր գինի կա՞։

2. Բաժակում կարմի՞ր գինի կա։

3. Այս տարի այգում նապաստակ կա։

4. Վարուժա՛ն, շագանակագույն մատիտ տո՛ւր։

5. Այդ դարակում կանաչ շիշ ու կարմիր բաժակ կա։

Тесты


14–03–2022