Unit 2. Part 1

Տուն ու դպրոց

Home and school

Dialog

Identifying things and persons. Affirming and denying states and actions. Two friends meet in the university hallway.


Բարև՛, Մերի։

baɾɛv mɛɾi

Hello, Mary!

Բարև, Լիլիթ։ Այստեղ ի՞նչ ես անումաշխատո՞ւմ ես։

baɾɛv, lilitʰ. ajstɛʁ inʧʰ ‿ ɛs anum. aʃχatum ‿ ɛs

Hello, Lilith! What are you doing here? Do you work (here)?

Ո՛չ, հայերեն եմ սովորում։

ʋɔʧ hajɛɾɛn ‿ ɛm sɔvɔɾum

No, I’m studying Armenian.

Ա՛հ, գիտեմ, դու շատ հայ ընկերներ ունես։

ah, gitɛm, du ʃat haj ənkɛɾnɛɾ unɛs

Oh, I know, you have many Armenian friends.

Այո՛, և հայերենը շատ են սիրում։

ajɔ, jɛv hajɛɾɛnə ʃat ‿ ɛm siɾum

Yes, and I like Armenian very much.

Բայց դու հայերեն գիտես, չէ։

bajʦʰ du hajɛɾɛn gitɛs, ʧʰɛ

But you know Armenian, don’t you?

Հասկանում եմ, մի քիչ էլ խոսում եմ, բայց գրել և կարդալ չգիտեմ։

haskanum ‿ ɛm, mi ‿ kʰiʧʰ ɛl χɔsum ‿ ɛm, bajʦʰ gɾɛl jɛv kaɾtal ʧʰgitɛm

I understand (Armenian). I also speak a little, but I don’t write or read it.

Հայկական այբուբենը դժվա՞ր է։

hajkakan ajbubɛnə dᵊʒvaɾ ‿ ɛ

Is the Armenian alphabet difficult?

Երկար է, բայց բնավ դժվար չէ։

jɛɾkaɾ ‿ ɛ, bajʦʰ bᵊnav dᵊʒvaɾ ʧʰɛ

It’s long, but not difficult at all.

Իսկ հայերեն քերականությո՞ւնը։

isk ‿ hajɛɾɛn kʰɛɾakanutʰjunə

And Armenian grammar?

Շատ լավ դասագիրք ունենք։

ʃat lav dasagiɾkʰ unɛnkʰ

We have a very good textbook.

Դրանով ամեն ինչ խաղ ու պար է։

dɾanɔv amɛn ‿ inʧʰ χaʁ ‿ u ‿ paɾ ‿ ɛ

With it, everything is child’s play.

Բոլոր տառերը կարո՞ղ ես գրել։

bɔlɔɾ tarɛɾə kaɾɔʁ ‿ ɛs gᵊɾɛl

Can you write all the letters?

Ո՛չ, բոլորը դեռ չգիտեմ։

ʋɔʧʰ, bɔlɔɾə dɛr ʧʰᵊgitɛm

No, I don’t know them all yet.

Ամեն օր հայերենի դաս ունե՞ք։

amɛn ɔɾ hajɛɾɛni das unɛkʰ

Do you have Armenian classes every day?

Ո՛չ, շաբաթը երկու անգամ։

ʋɔʧʰ, ʃapʰatʰə jɛɾku ankʰam

No, twice a week.

Ո՞ւզում ես քեզ քննեմ։

uzum ‿ ɛs kʰɛz kʰᵊnnɛm

Do you want me to examine you?

Ինչո՞ւ չէ, սկսե՛նք։

inʧʰu ʧʰɛ skᵊsɛnkʰ

Why not? Let’s start!

Սա ի՞նչ է։

sa inʧʰ ‿ ɛ

What’s this?

Սա դասարան է։

sa dasaɾan ‿ ɛ

This is a classroom.

Դասարանը փո՞քր է։

dasaɾanə pʰɔkʰɾ ‿ ɛ

Is the classroom small?

Ո՛չ, փոքր չէ։ Մեց է։

ʋɔʧʰ, pʰɔkʰᵊɾ ‿ ʧʰɛ. mɛʦ ‿ ɛ

No, it’s not small. It’s big.

Այստեղ ի՞նչ ես տեսնում։

ajstɛʁ inʧʰ ‿ ɛs tɛsnum

What do you see here?

Մի սեղան, գրասեղաններ և աթոռներ։

mi ‿ sɛʁan, gᵊɾasɛʁannɛɾ jɛv atʰɔrnɛɾ

A table, desks and chairs.

Ի՞նչ կա սեղանի վրա։

inʧʰ ‿ ka sɛʁani vᵊɾa

What’s on the table?

Գրկեր ու տետրեր։

gᵊɾkʰɛɾ u ‿ tɛtɾɛɾ

Books and notebooks.

Ուրիշ ի՞նչ կա։

uɾiʃ inʧʰ ‿ ka

What else is there?

Մատիտներ, գրիչներ և մի ռետին։

matitnɛɾ, gᵊɾiʧʰnɛɾ jɛv mi ‿ rɛtin

Pencils, pens and an eraser.

Այստեղ ո՞վ է նստում։

ajstɛʁ ɔv ‿ ɛ nᵊstum

Who sits here?

Ուսուցիչը։

usuʦʰiʧʰə

The teacher does.

Իսկ այստե՞ղ։

isk ‿ ajntɛʁ

And over there?

Այնտեղ ուսանողներն են նստում։

ajntɛʁ usanɔʁnɛɾn ‿ ɛn nᵊstum

The students sit there.

Պատին ի՞նչ կա։

patin inʧʰ ‿ ka

What’s on the wall?

Գրատախտակ ու նկարներ։

gᵊɾataχtak u ‿ nᵊkaɾnɛɾ

A blackboard and pictures.

Ուրի՞շ։

uɾiʃ

What else?

Մի ժամացույց։

mi ‿ ʒamaʦʰujʦʰ

A clock.

Ապրե՛ս, լավ աշակերտուհի ես։

apɾɛs, lav aʃakɛɾtuhi ‿ ⱼɛs

Good for you! You are a good pupil (female).

Text

Լավ պատասխան

lav patasχan

Այս խումբը հայերեն է սովորում։

ajs χumbə hajɛɾɛn ‿ ɛ sɔvɔɾum

Աշակերտները արդեն մի քիչ խոսում են, գրում ու կարդում հայերեն։

aʃakɛɾtnɛɾə aɾtʰɛn mi ‿ kiʧʰ χɔsum ‿ ɛn, gᵊɾum u ‿ kaɾtʰum hajɛɾɛn

Այսօր էլ հաշվել են սովորում։

ajsɔɾ ‿ ɛl haʃvɛl ‿ ɛn sɔvɔɾum

Ուսուցչուհին հարցնում է։

usuʦʰʧʰuhin haɾʦʰᵊnum ‿ ɛ

– Եթե այս կավիճը կիսեմ, քանի կտոր կավիճ կունենամ։

jɛtɛ ajs kaviʧə kisɛm, kʰani kᵊtɔɾ kaviʧ kunɛnam

Մի աշակերտ պատասխանում է։

mi aʃakɛɾt patasχanum ‿ ɛ

– Երկու կտոր։

jɛɾku kᵊtɔɾ

Ուսուցչուհի նորից է հարցնում։

usuʦʰʧʰuhin nɔɾiʦʰ ‿ ɛ haɾʦʰᵊnum

– Եթե նորի՞ց կիսեմ ամեն մի կտորը։

jɛtʰɛ nɔɾiʦʰ kisɛm amɛn mi ‿ kᵊtɔɾə

– Չորս կտոր, –ասում է աշակերտը։

ʧʰɔɾs kᵊtɔɾ, asum ‿ ɛ aʃakɛɾtə

– Իսկ եթե նորից կիսեմ, ի՞նչ կունենանք։

isk jɛtɛ nɔɾiʦʰ kisɛm, inʧʰ kunɛnankʰ

Կավիճ չի մնափոշի կդառնա, –պատասխանում է աշակերտը։

kaviʧ ʧʰi mᵊna. pʰɔʃi kᵊdarna, patasχanum ‿ ɛ aʃakɛɾtə

Vocabulary

New Words and Expressions

լավ

lav

good

պատասխան

patasχan

answer

այս

ajs

this

խումբ

χumb

group

սովորել

sɔvɔɾɛl

to learn

աշակերտ

aʃakɛɾt

pupil (male)

աշակերտուհի

aʃakɛɾtuhi

pupil (female)

արդեն

aɾtʰɛn

already

մի քիչ

mi ‿ kʰiʧʰ

a little

այսօր

ajsɔɾ

today

էլ

ɛl

too, also

հաշվել

haʃvɛl

to count

ուսուցչուհի

usuʦʰʧʰuhi

teacher (female)

հարցնել

haɾʦʰᵊnɛl

to ask

եթե

jɛtʰɛ

if

կավիճ

kaviʧ

chalk

կիսել

kisɛl

to cut in half

եթե կիսեմ

jɛtʰɛ kisɛm

if I cut it in half

քանի՞

kʰani

how many?

կտոր

kᵊtɔɾ

piece

ունենալ

unɛnal

to have

պատասխանել

patasχanɛl

to answer

նորից

nɔɾiʦʰ

again

ամեն

amɛn

every, each

ասել

asɛl

to say

իսկ

isk

and, but

փոշի

pʰɔʃi

dust

մնալ

mᵊnal

to remain, to stay

չի մնա

ʧʰi ‿ mᵊna

won’t remain

դառնալ

darnal

to become, to turn

կդառնա

kᵊdarna

will become, will turn into

Rooms and Furniture

սենյակ

sɛnjak

room

կահույք

kahujkʰ

furniture

բազկաթոռ

bazkatʰɔr

armchair

պատշգամբ

patᵊʃgamb

balcony

լողարան

lɔʁaɾan

bathroom

մահճակալ

mahʧakal

bed (piece of furniture)

անկողին

ankɔʁin

bed (mattress and bedding)

ննջասենյակ

nᵊnʤasɛnjak

bedroom

գորգ

gɔɾg

carpet

առաստաղ

arastaʁ

ceiling

աթոռ

atʰɔr

chair

ժամացույց

ʒamaʦʰujʦʰ

clock

միջանցք

miʤanʦʰkʰ

corridor, hallway

բազմոց

bazmɔʦʰ

couch

վարագույր

vaɾakʰujɾ

curtain

ճաշասենյակ

ʧaʃasɛnjak

dining room

դուռ

dur

door

մուտք

mutkʰ

entrance

հատակ

hatak

floor

տուն

tun

house, home

խոհանոց

χɔhanɔʦʰ

kitchen

լուսամփոփ

lusampʰɔpʰ

lampshade

հյուրասենյակ

hjuɾasɛnjak

living room

հայելի

hajɛli

mirror

դաշնամուր

daʃnamuɾ

piano

ռադիո

radiɔ

radio

աշխատասենյակ

aʃχatasɛnjak

study room

սեղան

sɛʁan

table

հեռախոս

hɛraχɔs

telephone

հեռուստացույց

hɛrustaʦʰujʦʰ

TV set

զուգարան

zukʰaɾan

toilet

ծաղկաման

ʦaʁkaman

vase

պատուհան

patuhan

window

Classroom Items

դասարան

dasaɾan

classroom

լսարան

lᵊsaɾan

auditorium

պայուսակ

pajusak

bag

նստարան

nᵊstaɾan

bench

գիրք

giɾkʰ

book

գրադարան

gᵊɾadaɾan

bookcase, library

գրապահարան

gᵊɾapahaɾan

bookcase

գրատախտակ

gᵊɾataχtak

blackboard

հաշվիչ

haʃviʧʰ

calculator

կավիչ

kaviʧ

chalk

համակարգիչ

hamakaɾkʰiʧʰ

computer

գրասեղան

gᵊɾasɛʁan

desk

բառարան

baraɾan

dictionary

ռետին

rɛtin

eraser

քննություն

kᵊnːutʰjun

exam

թղթապանակ

tʰᵊʁtʰapanak

file

դասախոսություն

dasaχɔsutʰjun

lecture

դաս

das

lesson

քարտեզ

kʰaɾtɛz

map

նկար

nᵊkaɾ

picture

ցուցափայտ

ʦʰuʦapʰajt

pointer

տետր

tɛtᵊɾ

notebook

գրասենյակ

gᵊɾasɛnjak

office

էջ

ɛʤ

page

թուղթ

tʰuʁtʰ

paper

գրիչ

gᵊɾiʧʰ

pen

մատիտ

matit

pencil

գրչատուփ

gᵊɾʧʰatupʰ

pen tray

բեմահարթակ

bɛmahaɾtʰak

podium

ամբիոն

ambiɔn

pulpit

քանոն

kʰanɔn

ruler

դասագիրք

dasagiɾkʰ

textbook

Negative Forms of Verbs (Grammar)

Negative Particle

To create negative counterparts of affirmative forms, Armenian uses the negative particle չ-ʧʰ by prefixing it to the verb. This is, for instance, how the negative forms of the infinitive are formed

գրել

gᵊɾɛl

to write

չգրել

ʧʰgᵊɾɛl

not to write

կարդալ

kaɾtʰal

to read

չկարդալ

ʧʰᵊkaɾtʰal

not to read

լինել

linɛl

to be

չլինել

ʧʰᵊlinɛl

not to be

ունենալ

unɛnal

to have

չունենալ

ʧʰunɛnal

not to have


Լինել թե՞ չլինել։

linɛl tʰɛ ʧʰᵊlinɛl

To be or not to be?

The negative counterparts of some common irreguar verbs are similarly constructed

եմ

ɛm

I am

չեմ

ʧʰɛm

I am not

ունեմ

unɛm

I have

չունեմ

ʧʰunɛm

I do not have

գիտեմ

gitɛm

I know

չգիտեմ

ʧʰᵊgitɛm

I do not know

է

ես եմ

չեմ

դու ես

չես

դուք եք

չեք

մենք ենք

չենք

նա է

չի, չէ*

նրանք են

չեն

ունենալ

(ես) ունեմ

չունեմ

(դու) ունես

չունես

(նա) ունի

չունի

(մենք) ունենք

չունենք

(դուք) ունեք

չունեք

(նրանք) ունեն

չունեն

կիտել

(ես) գիտեմ

չգիտեմ

(դու) գիտես

չգիտես

(նա) գիտի

չգիտի

(մենք) գիտենք

չգիտենք

(դուք) գիտենք

չգիտեք

(նրանք) գիտեն

չգիտեն

In the conjugation paradigm of reguar verbs for the third person singuar չիʧʰi is used rather than the reguar negative form չէ ʧʰɛ

(Նա) չի գրում։

(na) ʧʰi gᵊɾum

He is not writing. (verb)

(Նա) հայ չէ։

(na) haj ʧʰɛ

He is not an Armenian. (noun)

Negative of Present Tense Indicative

Reguar Verbs

Reguar verbs form the negative paradigm of the Present Tense indicative by combining the negated auxiliary չեմʧʰɛm (see above) with the present participle ending in -ում

(Ես) գրում եմ։

(jɛs) gᵊɾum ‿ ɛm

I write. I am writing.

(Ես) չեմ գրում։

(jɛs) ʧʰɛm gᵊɾum

I do not write. I am not writing.


Note here the difference in word order: rather than folowing the present participle գրումgᵊrum, the negated auxiliary չեմʧʰɛm precedes it.

խոսելχɔsɛl to speak

չեմ խոսել

չենք խոսել

չես խոսել

չէք խոսել

չի խոսել

չեն խոսել

գրելgᵊrɛl to write

չեմ գրում

չենք գրում

չես գրում

չէք գրում

չի գրում

չեն գրում

կարդալkartʰal to read

չեմ կարդում

չենք կարդում

չես կարդում

չէք կարդում

չի կարդում

չեն կարդում

Three Monosyllabic Verbs

The three monosyllabic verbs follow the same pattern, but take the participle ending in -իս


(Ես) գալիս եմ։

(jɛs) galis ‿ ɛm

I come. I am coming.

(Ես) չեմ գալիս։

(jɛs) ʧʰɛm galis

I do not come. I am not coming.

գալgal to come

չեմ գալիս

չենք գալիս

չես գալիս

չէք գալիս

չի գալիս

չեն գալիս

տալtal to give

չեմ տալիս

չենք տալիս

չես տալիս

չէք տալիս

չի տալիս

չեն տալիս

լալlal to cry

չեմ լալիս

չենք լալիս

չես լալիս

չէք լալիս

չի լալիս

չեն լալիս

Engish "I Can"

A common East Armenian complex construction that correponds to the Engish "I can" (lit.: I am able) is կարող եմkarɔʁ ‿ ɛm

(ես) կարող եմ

չեմ կարող

(դու) կարող ես

չես կարող

(նա) կարող է

չի կարող

(մենք) կարող ենք

չենք կարող

(դուք) կարող եք

չէք կարող

(մրանք) կարող են

չեն կարող

The paralel reguar verb has a slightly different aspectual meaning կարողանալkarɔʁanal "to be able" (usually / normally / in general)

(Ես) կարողանում եմ։

(jɛs) kaɾɔʁanum ‿ ɛm

I am (usually) able.

(Ես) չեմ կարողանում։

(jɛs) ʧʰɛm kaɾɔʁanum

I am (usually) not able.

Tests

Quiz


11–09–2021