Երկիրներ, մարդիկ և լեզուներ
Countries, people and languages
An Armenian-speaking officer in the Canadian embassy in Yerevan, is filling out a questionnaire for an Armenian citizen who does not speak English. They address each other formally.
Բարեվ ձեզ։
baɾɛv‿ʣɛz*
Hello!
Բարև, ի՞նչ է ձեր անունը։
baɾɛv, inʧʰ‿ɛ ʣɛɾ anunə
Hello! What’s your name?
Անունս Արմեն է։
anunᵊs aɾmɛn‿ɛ
My name is Armen.
Իսկ ձեր ազգանո՞ւնը։
isk ʣɛɾ azganunə
And your family name?
Ազգանունս Սարյան է։
azganunᵊs saɾjan‿ɛ
My family name is Saryan.
Քանի՞ տարեկան եք։
kʰani taɾɛkan‿ɛkʰ
How old are you?
Քսան տարեկան։
kʰsan taɾɛkan
Twenty years old.
Ձեր քաղաքացիությո՞ւնը։
ʣɛɾ kʰaʁakʰaʦʰiutʰjunə
Your citizenship?
Հայաստանի քաղաքացի եմ։
hajastani kʰaʁakʰaʦʰi‿ⱼɛm
I am a citizen of Armenia.
Ի՞նչ լեզուներ գիտեք։
inʧʰ lɛzunɛɾ gitɛkʰ
What languages do you know?
Հայերեն և ռուսերեն։
hajɛɾɛn jɛv‿rusɛɾɛn
Armenian and Russian.
Այդ լեզուներով նաև գրում ու կարդո՞ւմ եք։
ajt‿lɛzunɛɾɔv najɛv gᵊɾum u kaɾtʰum‿ɛkʰ
Do you also read and write in those languages?
Այո՜։
ajɔ
Yes!
Ո՞րն է ձեր հասցեն։
ʋɔɾn‿ɛ ʣɛɾ hasʦʰɛn
What is your address?
Երևան, Պարոնյան փողոց տասը։
jɛɾɛvan, paɾɔnjan pʰɔʁɔʦʰ tasə
Ten Paronyan Street, Yerevan.
Ո՞րն է ձեր հեռախոսի համարը։
ʋɔɾn‿ɛ ʣɛɾ hɛraχɔsi hamaɾə
What is your phone number?
Չորս հարյուր, հիսունութ, տասներկու։
ʧʰɔɾs haɾjuɾ, hisunutʰ, tasᵊnɛɾku
Four-zero-zero, five-eight, one-two.
Ինչո՞վ եք զբաղվում։
inʧʰɔv‿ɛkʰ ᵊzbaʁvum
What is your occupation?
Ուսանող եմ։
usanɔʁ‿ɛm
I am a student.
Ի՞նչ եք ուսումնասիրում։
inʧʰ‿ɛkʰ usumnasiɾum
What are you studying?
Գրականություն։
gᵊɾakanutʰjun
Literature.
Շնորհակալ եմ։ Ազատ եք։
ʃᵊnɔɾhakal‿ɛm. azat‿ɛkʰ
Thank you. You are free to go.
Շնորհակալություն։ Ցտեսություն։
ʃᵊnɔɾhakalutʰjun. ʦʰᵊtɛsutʰjun
Thanks. Good bye.
Note։
* In the flow of speech some words are drawn together (with sign "‿") and pɾonounced as one woɾd. This featuɾe, also called liaison, is designated by the sign in the tɾanscɾiption of the fiɾst fouɾ units.
An adult and a five-year old child who is lost. The adult addresses the child informally.
Անունդ ի՞նչ է։
anunᵊt inʧʰ‿ɛ
What is your name?
Անունս Անի է։
anunᵊs ani‿ⱼɛ
My name is Ani.
Իսկ ազգանո՞ւնդ։
isk‿azganunᵊt
And your family name?
Մալյան։
maljan
Malyan.
Քանի՞ տարեկան ես։
kʰani taɾɛkan‿ɛs
How old are you?
Հինգ տարեկան։
hing taɾɛkan
Five years old.
Ձեր հացեն գիտե՞ս։
ʣɛɾ hasʦʰɛn gitɛs
Do you know your (pl.) address?
Կոմիտաս փողոց, երեսուն։
kɔmitas pʰɔʁɔʦʰ, jɛɾɛsun
Thirty Komitas street.
Իսկ ձեր հեռախոսի համա՞րը։
isk ʣɛɾ hɛraχɔsi hamaɾə
And your (plural) phone number?
Քսանութ, հիսունմեկ, տասներկու։
kʰsanuth, hisunmɛk, tasᵊnɛɾku
Two-eight, five-one, one-two.
Ապրե՜ս։ Հիմա կգնանք և կզանգահարենք ձեր տուն։
apɾɛs hima kᵊgᵊnankʰ jɛv kᵊzangahaɾɛnkʰ ʣɛɾ tun
Good for you! Now we’ll go and phone your home.
Հայաստանը փոքր երկիր է։
hajastanə pʰɔkʰᵊɾ jɛɾkiɾ‿ɛ
Այն ունի երեք ու կես միլիոն բնակիչ։
ajn uni jɛɾɛkʰ‿u‿kɛs miljɔn bᵊnakiʧʰ
Հայերը խոսում են հայերեն։
hajɛɾə χɔsum‿ɛn hajɛɾɛn
Հայերենը հին լեզու է։
hajɛɾɛnə hin lɛzu‿ⱼɛ
Ինչպես ֆրանսերենը, անգլերենը, գերմաներենը և այլ լեզուներ, հայերենը հնդեվրոպական լեզու է։
inʧʰpɛs fɾansɛɾɛnə, anglɛɾɛnə, gɛɾmanɛɾɛnə jɛv‿ajl lɛzunɛɾ, hajɛɾɛnə hᵊndɛvɾɔpakan lɛzu‿ⱼɛ
Հայկական այբուբենը հին է։
hajkakan ajbubɛnə hin‿ɛ
Այն ստեղծել Մեսրոպ Մաշտոցը 405 (չորս հարյուր հինգ) թվականին։
ajn stɛʁʦɛl‿ɛ mɛsɾɔp maʃtɔʦʰə ʧʰɔɾs haɾjuɾ hing tʰᵊvakanin
Հայկական այբուբենն ունի 38 (երեսունութ) տառ։
hajkakan ajbubɛnː‿uni jɛɾɛsunutʰ tar
Հայաստան ամենահին քրիստոնյա երկիրն է։
hajastan amɛnahin kʰɾistɔnja jɛɾkiɾn‿ɛ
Այն ընդունել է քրիստոնեությունը 301 (երեք հարյուր մեկ) թվականին։
ajn əntʰunɛl‿ɛ kʰɾistɔnɛjutʰjunə jɛɾɛkʰ haɾjuɾ mɛk tʰᵊvakanin
այլ
ajl
other
Հայաստանը
hajastanə
Armenia
փոքր
pʰɔkʰᵊɾ
small
երկիր
jɛɾkiɾ
country
է
ɛ
is
ունենալ, ունի
unɛnal, uni
to have, has
երեկ ու կես*
jɛɾɛkʰ‿u‿kɛs
three and a half
միլիոն
miljɔn
million
բնակիչ
bᵊnakiʧʰ
inhabitant
հայերը
hajɛɾə
the Armenians
խոսել
χɔsɛl
to speak
հայերեն
hajɛɾɛn
Armenian (language)
հին
hin
old
լեզու
lɛzu
language
ինչպես
inʧʰpɛs
as, how
անգլերեն
anglɛɾɛn
English (language)
ֆրանսերեն
fɾansɛɾɛn
French (language)
գերմաներեն
gɛɾmanɛɾɛn
German (language)
և*
jɛv
and
հնդեվրոպական
hᵊndɛvɾɔpakan
Indo-European
հայկական
hajkakan
Armenian (adjective)
այբուբեն
ajbubɛn
alphabet
այն
ajn
it
ստեղծել
stɛʁʦɛl
to create
ստեղծել է
stɛʁʦɛl‿ɛ
has created
թվական
tʰᵊvakan
date, year
տառ
tar
letter (graphic sign)
ամենահին
amɛnahin
(the) oldest
քրիստոնյա
kʰɾistɔnja
Christian
ընդունել
əntʰunɛl
to adopt
ընդունել է
əntʰunɛl‿ɛ
has adopted
քրիստոնեություն
kʰɾistɔnɛjutʰjun
Christianity
* The coordinating conjunctions և
jɛv and ու u both coɾɾespond to the "and". Most of the time, they aɾe inteɾchangeable
հաց ու պանիր
haʦʰ‿u‿paniɾ
bread and cheese
հաց և պանիր
haʦʰ jɛv‿paniɾ
bread and cheese
There are, however, some contexts where the language norm requires the use of և or ու.
Country name + Suffixes
ՀայաստանhajastanAɾmenia
հայաստանից
hajastanʦʰi
Armenian
հայ
haj
Armenian
հայուհի
hajuhi
Armenian (female)
հայերեն
hajɛɾɛn
Armenian
հայկական, հայ
hajkakan, haj
Armenian
ԱմերիկաamɛɾikaAmeɾica
ամերիկացի
amɛɾikaʦʰi
American
ամերիկուհի
amɛɾikuhi
American (female)
անգլերեն
anglɛɾɛn
English
ամերիկայեն
amɛɾikjan
American
ԿանադաkanadaCanada
կանադացի
kanadaʦʰi
Canadian
կանադուհի
kanaduhi
Canadian (female)
անգլերեն, ֆրանսերեն
anglɛɾɛn, fɾansɛɾɛn
English, French
կանադական
kanadakan
Canadian
ԱնգլիաangliaEngand
անգլիացի
angliaʦʰi
English
անգլուհի
angluhi
English (female)
անգլերեն
anglɛɾɛn
English
անգլիական
angliakan
English
ՌուսաստանrusastanRussia
ռուսաստանցի
rusastanʦʰi
Russian
ռուս
rus
Russian
ռուսերեն
rusɛɾɛn
Russian
ռուսական
rusakan
Russian
ՖրանսիաfɾansiaFɾance
ֆրանսիացի
fɾansiaʦʰi
French
ֆրանսուհի
fɾansuhi
French (female)
ֆրանսերեն
fɾansɛɾɛn
French
ֆրանսիական
fɾansiakan
French
ԳերմանիաgɛɾmaniaGeɾmany
գերմանացի
gɛɾmanaʦʰi
German
գերմանուհի
gɛɾmanuhi
German (female)
գերմաներեն
gɛɾmanɛɾɛn
German
գերմանական
gɛɾmanakan
German
ԻտալիաitaliaItaly
իտալացի
italaʦʰi
Italian
իտալուհի
italuhi
Italian (female)
իտալերեն
italɛɾɛn
Italian
իտալական
italakan
Italian
ԻսպանիաispaniaSpain
իսպանացի
ispanaʦʰi
Spaniard
իսպանուհի
ispanuhi
Spaniard (female)
իսպաներեն
ispanɛɾɛn
Spanish
իսպանական
ispanakan
Spanish
ՉինաստանʧʰinastanChina
չինացի
ʧʰinaʦʰi
Chinese
չինուհի
ʧʰinuhi
Chinese (female)
չինարեն
ʧʰinaɾɛn
Chinese
չինական
ʧʰinakan
Chinese
ՃապոնիաʧʰapɔniaJapan
ճապոնացի
ʧʰapɔnaʦʰi
Japanese
ճապոնուհի
ʧʰapɔnuhi
Japanese (female)
ճապոներեն
ʧʰapɔnɛɾɛn
Japanese
ճապոնական
ʧʰapɔnakan
Japanese
ՀունաստանhunastanGɾeece
հունաստանցի, հույն
hunastanʦʰi, hujn
Greek
հույն
hujn
Greek
հունարեն
hunaɾɛn
Greek
հունական, հույն
hunakan, hujn
Greek
ԵգիպտոսjɛgiptɔsEgypt
եգիպտացի
jɛgiptaʦʰi
Egyptian
եգիպտուհի
jɛgiptuhi
Egyptian (female)
արաբերեն
aɾabɛɾɛn
Arabic
եգիպտական
jɛgiptakan
Egyptian
ՎրաստանvɾastanGeoɾgia
վրաստանցի, վրացի
vɾastanʦʰi, vɾaʦʰi
Georgian
վրացուհի
vɾaʦʰuhi
Georgian (female)
վրացերեն
vɾaʦʰɛɾɛn
Georgian
վրացական, վրացի
vɾaʦʰakan, vɾaʦʰ
Georgian
ԹուրքիաtʰuɾkʰjaTuɾkey
թուրքիացի, թուրք
tʰuɾkʰiaʦʰi, tʰuɾkʰ
Turk
թուրքուհի
tʰuɾkʰuhi
Turk (female)
թուրքերեն
tʰuɾkʰɛɾɛn
Turkish
թուրքական, թուրք
tʰuɾkʰakan, tʰuɾkʰ
Turkish
ՊարսկաստանpaɾskastanIɾan
իրանիան
iɾanian
Iranian
պարսիկ
paɾsik
Persian
պարսկուհի
paɾskuhi
Iranian (female)
պարսկերեն
paɾskɛɾɛn
Persian
իրանական
iɾanakan
Iranian
պարսկական
paɾskakan
Persian
ԼեհաստանlɛhastanPoland
լեհ
lɛh
Pole
լեհուհի
lɛhuhi
Pole (female)
լեհերեն
lɛhɛɾɛn
Polish
լեհական
lɛhakan
Polish
ԼիբանանlibananLebanon
լիբանանցի
libananʦʰi
Lebanese
լիբանանհուի
libananuhi
Lebanese
արաբերեն
aɾabɛɾɛn
Arabic
լիբանանյան
libananjan
Lebanese
ՌումինիաruminiaRomania
ռումինացի
ruminaʦʰi
Romanian
ռումինուհի
ruminuhi
Romanian (female)
ռումիներեն
ruminɛɾɛn
Romanian
ռումիմական
ruminakan
Romanian
ՀունգարիաhungaɾiaHungaɾy
հունգարացի
hungaɾaʦʰi
Hungarian
հունգարուհի
hungaɾuhi
Hungarian (female)
հունգարերեն
hungaɾɛɾɛn
Hungarian
հունգարական
hungaɾakan
Hungarian
ՀնդկաստանhᵊndkastanIndia
հնդկաստանցի, հնդիկ
hᵊndkastaʦʰi, hᵊndik
Indian
հնդկուհի
hᵊndkuhi
Indian (female)
հնդկերեն
hᵊndkɛɾɛn
Hindi
հնդկական
hᵊndkakan
Indian
ՀոլանդիաhɔlandiaHolland
հոլանդացի
hɔlandaʦʰi
Dutch
հոլանդուհի
hɔlanduhi
Dutch (female)
հոլանդերեն
hɔlandɛɾɛn
Dutch
հոլանդական
hɔlandakan
Dutch
ԻսրայելisɾajɛlIsɾael
իսրայելացի
isɾajɛlaʦʰi
Israeli
հրեա
hᵊɾja
Jewish
հրեուհի
hɾɛuhi
Jewish (female)
եբրայերեն
jɛbɾajɛɾɛn
Hebrew
իսրայելական
isɾajɛlakan
Israeli
հրեիկան
hɾɛakan
Jewish
ԲուլղարիաbulʁaɾiaBulgaɾia
բուլղարքի
bulʁaɾʦʰi
Bulgarian
բուլղարուհի
bulʁaɾuhi
Bulgarian (female)
բուլղարներեն
bulʁaɾnɛɾɛn
Bulgarian
բուլղարական
bulʁaɾakan
Bulgarian
Armenian uses Arabic numbers, 1, 2, 3 etc., for Cardinal Numbers. Cardinal Numbers denote quantity, size, measurement, etc., and answer the question քանի՞kʰani "how many"
զրո, զերո
zᵊɾɔ, zɛɾɔ
0
տասն, տասը
tasᵊn, tasə
10
քսան
kʰsan
20
երեսուն
jɛɾɛsun
30
մեկ
mɛk
1
տասնմեկ
tasnᵊmɛk
11
քսանմեկ
kʰsanmɛk
21
երեսունմեկ
jɛɾɛsunmɛk
31
երկու
jɛɾku
2
տասներկու
tasᵊnɛɾku
12
քսաներկու
kʰsanɛɾku
22
երեսուներկու
jɛɾɛsunɛɾku
32
երեք
jɛɾɛkʰ
3
տասներեք
tasᵊnɛɾɛkʰ
13
քսաներեք
kʰsanɛɾɛkʰ
23
երեսուներեք
jɛɾɛsunɛɾɛkʰ
33
չորս
ʧʰɔɾs
4
տասնչորս
tasᵊnəʧʰɔɾs
14
քսանչորս
kʰsanʧʰɔɾs
24
երեսունչորս
jɛɾɛsunʧʰɔɾs
34
հինգ
hing
5
տասնհինգ
tasᵊnhing
15
քսանհինգ
kʰsanhing
25
երեսունհինգ
jɛɾɛsunhing
35
վեց
vɛʦʰ
6
տասնվեց
tasᵊnvɛʦʰ
16
քսանվեց
kʰsanvɛʦʰ
26
երեսունվեց
jɛɾɛsunvɛʦʰ
36
յոթ
jɔtʰ
7
տասնյոթ
tasᵊnjɔtʰ
17
քսանյոթ
kʰsanjɔtʰ
27
երեսունյոթ
jɛɾɛsunjɔtʰ
37
ութ
utʰ
8
տասնութ
tasᵊnutʰ
18
քսանութ
kʰsanutʰ
28
երեսունութ
jɛɾɛsunutʰ
38
ինն, ինը
inᵊn, inə
9
տասնինն
tasᵊninᵊn
19
քսանինն, քսանինը
kʰsaninᵊn, kʰsaninə
29
երեսունինն, երեսունինը
jɛɾɛsuninᵊn, jɛɾɛsuninə
39
մեկ
mɛk
1
տասն, տասը
tasᵊn, tasə
10
հարյուր
haɾjuɾ
100
հազար
hazaɾ
1 000
երկու
jɛɾku
2
քսան
kʰsan
20
երկու հարյուր
jɛɾku haɾjuɾ
200
երկու հազար
jɛɾku hazaɾ
2 000
երեք
jɛɾɛkʰ
3
երեսուն
jɛɾɛsun
30
երեք հարյուր
jɛɾɛkʰ haɾjuɾ
300
երեք հազար
jɛɾɛkʰ hazaɾ
3 000
չորս
ʧʰɔɾs
4
քառասուն
kʰarasun
40
չորս հարյուր
ʧʰɔɾs haɾjuɾ
400
չորս հազար
jɛɾɛkʰ hazaɾ
4 000
հինգ
hing
5
հիսուն
hisun
50
հինգ հարյուր
hing haɾjuɾ
500
հինգ հազար
hing hazaɾ
5 000
վեց
vɛʦʰ
6
վաթսուն
vatʰsun
60
վեց հարյուր
vɛʦʰ haɾjuɾ
600
վեց հազար
vɛʦʰ hazaɾ
6 000
յոթ
jɔtʰ
7
յոթանասուն
jɔtʰanasun
70
յոթ հարյուր
jɔtʰ haɾjuɾ
700
յոթ հազար
jɔtʰ hazaɾ
7 000
ութ
utʰ
8
ութսուն
utʰsun
80
ութ հարյուր
utʰ haɾjuɾ
800
ութ հազար
utʰ hazaɾ
8 000
ինն
inᵊn
9
իննսուն
innᵊsun
90
ինն հարյուր
inᵊn haɾjuɾ
900
ինն հազար
inᵊn hazaɾ
9 000
տաս
tas
10
հարյուր
haɾjuɾ
100
մեկ հազար
hazaɾ
1 000
տաս հազար
tas hazaɾ
10 000
Examples
հազար ութ հարյուր իննսուն վեց
hazaɾ utʰ haɾjuɾ inᵊsunvɛʦʰ
1 896
հազար ինն հարյուր տասնհինգ
hazaɾ inn haɾjuɾ tasᵊnhing
1 915
հազար ինն հարյուր քսաներկու
hazaɾ inn haɾjuɾ kʰsanɛɾku
1 922
հազար ինն հարյուր ութսուներեք
hazaɾ inn haɾjuɾ utʰsunɛɾɛkʰ
1 983
երկու հազար յոթ
jɛɾku hazaɾ jɔtʰ
2 007
քսաներեք հազար քսանյոթ
kʰsanɛɾɛkʰ hazaɾ kʰsanjɔtʰ
23 027
հարյուր հիսունչորս հազար երկու
haɾjuɾ hisunʧʰɔɾs hazaɾ jɛɾku
154 002
մեկ միլիոն
mɛk miljɔn
1 000 000
մեկուկես միլիոն
mɛkukɛs miljɔn
1 500 000
մեկ միլիոն հինգ հարյուր հազար
mɛk miljɔn hing haɾjuɾ hazaɾ
1 500 000
երեսունչորս միլիոն վեց հարյուր ութսունյոթ հազար երկու հարյուր
jɛɾɛsunʧʰɔɾs miljɔn vɛʦʰ haɾjuɾ utʰsunjɔtʰ hazaɾ jɛɾku haɾjuɾ
34 687 200
թիվ
tʰiv
number
թվաբանություն
tʰᵊvabanutʰjun
arithmetic
հավասար
hɑvɑsɑɾ
equal
հավասարում
hɑvɑsɑɾum
equation
000001
00000
7=7
000002
00000
8=8
000003
00000
9=9
գումարել
gumaɾɛl
to add
գումարում
gumaɾum
addition
000001
00000
9 + 10 = 19
Հինգին գումարած վեց հավասար է տասնմեկի։
hingin gumaɾaʦ vɛʦʰ havasaɾ‿ɛ tasᵊnmɛki
5 + 6 = 11
000002
00000
8 + 12 = 20
հանել
hanɛl
to substract, to remove
հանում
hanum
substraction
Տասից հանած ինը հավասար է մեկի։
tasiʦʰ hanaʦ inə havasaɾ‿ɛ mɛki
10 − 9 = 1
00000
00000
6 − 1 = 5
բազմ-
bazm
multi-
բազմապատկում
bazmapatkum
multiplication
Չորս անգամ հինգ հավասար է քսանի։
ʧʰɔɾs ankʰam hing havasaɾ‿ɛ kʰsani
4 × 5 = 20
000001
00000
6 × 12 = 72
000002
00000
7 × 4 = 28
բաժանել
baʒanɛl
to divide, to divorce
բաժանում
baʒanum
division
000001
00000
30 ÷ 6 = 5
Երեսունը բաժանած վեցի հավասար է հինգի։
jɛɾɛsunə baʒanaʦ vɛʦʰi havasaɾ‿ɛ hingi
20 ÷ 5 = 4
000002
00000
90 ÷ 4 = 15
11–08–2021