Урок 15-1

Виды Наречий

Наречие — неизменяемая самостоятельная часть речи, обозначающая признак действия, качества, другого признака или предмета, чаще всего относятся к глаголам и обозначают признак действия.

Наречия в предложении выступают в функции обстоятельств

Երկինքը հետզհետե պատվեց ամպերով, և անմիջապես սկսեց անձրև տեղալ։ Վաղուց այդպես հորդառատ անձրև չէր եկել։

Небо постепенно затянуло чёрными тучами, и сразу пошёл дождь. Давно не было такого проливного дождя.

Ժամանակ առ ժամանակ որոտում էր ամպրոպը։ Հանկարծ անձրևը դադարեց, և ամենուրեք տիրեց խաղաղություն։

Время от времени гремел гром. Дождь прекратился внезапно и везде воцарилась тишина.

Наречия подразделяются на разряды

Образа Действия

արագ վազել

быстро бегать, бежать

դանդաղ գնալ

медленно идти

բարեկամաբար խորհուրդ տալ

посоветовать по-дружески

ազնվորեն խոստովանել

честно признаться

խորապես համոզված լինել

быть глубоко уверенным

սրտանց ծիծաղել

смеяться от души

միաձայն ընտրել

единогласно избрать

միահամառ հավանություն տալ

единодушно одобрить

լրջորեն մտածել

серьёзно подумать

Времени

ընդմիշտ հեռանալ

навсегда уйти

միշտ հիշել

всегда помнить

նախօրոք (նախապես) իմանալ

заранее знать

ուշ քնել

поздно заснуть

շուտ արթնանալ

рано проснуться

առավոտյան նախաճաշել

завтракать утром

ընթրել երեկոյան

ужинать вечером

կեսօրին ճաշել

обедать в полдень

Այսօր շոգ է։

Сегодня жарко.

Վաղը կհանդիպենք։

Встретимся завтра.

Места

Ամենուրեք լռություն է։

Везде тишина.

հեռու ապրել

далеко жить

մոտ ապրել

близко жить

դեմդիմաց հանդիպել

встретиться лицом к лицу

վեր բարձրանալ

подниматься, подняться

վար իջնել

спускаться, спуститься

Меры и Степени

դարձյալ, կրկին գնալ

вновь пойти

հազիվ հիշել

едва вспомнить

համարյա մոռանալ

почти забыть

բոլորովին չուտել

совсем не есть

շատ հուզվել

очень расстроиться

քիչ քնել

мало спать

հաճախ այցելել

часто посещать, навещать

մոտավորապես իմանալ

приблизительно знать

լիովին տիրապետել

полностью владеть

իսպառ մոռանալ

совершенно забыть

շատ գեղեցիկ

очень красивый

չափազանց խելոք

чересчур умный

բազմիցս դիմել

неоднократно, многократно обращаться

Степени Сравнения Наречий

Некоторые наречия образа действия, меры и степени имеют как и прилагательные, степени сравнения

շատʃɑtмного

ավելի շատбольше

ամենաշատըбольше всего

քիչkʰitʃʰмало

ավելի քիչменьше

ամենաքիչըменьше всего

արագɑˈɾɑɡбыстро

ավելի արագбыстрее

ամենաարագըбыстрее всего

դանդաղdɑnˈdɑʁмедленно

ավելի դանդաղмедленнее

ամենադանդաղըмедленнее всего

լրջորենlɾʤɔˈɾɛnсерьёзно

ավելի լրջորենсерьёзнее

Превосходная степень наречия употребляется с определенным артиклем

Երեկ համալսարանի մեծ դահլիճում տեղի ունեցավ հանդիսավոր նիստ։

Вчера в большом зале университета состоялось торжественное заседание.

Հանկարծ ինչ-որ աղմուկ լսվեց։

Вдруг послышался какой-то шум.

Երեկոյան հորդառատ անձրև եկավ։

Вечером пошёл проливной дождь.

Образование наречий

Наречия по образованию подразделяются на

Простые

Простые наречия не имеют формальных показателей и по форме не отличаются от имён существительных и прилагательных

արագɑˈɾɑɡбыстро

կարագkɑˈɾɑkʰмасло

դանդաղdɑnˈdɑʁмедленно

ծիծաղʦiˈʦɑʁсмех

միշտmiʃtвсегда

վիշտviʃtскорбь

շատʃɑtмного

վատvɑtплохой

В качестве наречий могут употребляться также некоторые прилагательные

ուրախ մարդ և ուրախ ծիծաղել

весёлый человек и весело смеяться

բարձր հասակ և բարձր խոսել

высокий рост и громко говорить

գեղեցիկ աղջիկ և գեղեցիկ գրել

красивая девушка и красиво писать

լավ տուն և լավ պատասխանել

хороший дом и хорошо отвечать

Сложные

Значительную часть сложных наречий составляют наречия, образованные повтором имени прилагательного или существительного

խումբχumbгруппа

խումբ-խումբгруппами

ժամանակʒɑmɑˈnɑkвремя

ժամանակ առ ժամանակвремя от времени

տարիtɑˈɾiгод

տարեց-տարիиз года в год


Повтор имени прилагательного или существительного является формальным показателем наречия.

Остальные сложные наречия по форме не отличаются от существительных и прилагательных

այսօրɑjˈsɔɾсегодня

ամենուրեքɑmɛnuˈɾɛkʰвезде

միաձայնmi(j)ɑˈʣɑjnединогласно

բարձրաձայնbɑɾʦʰɾɑˈʣɑjnгромко

Суффиксальные

Образуются с помощью специальных суффиксов, которые являются формальными показателями наречия

-աբար

եղբայրjɛχˈpɑjɾбрат

եղբայրաբարjɛʁbɑjɾɑˈbɑɾпо-братски

բարեկամbɑɾɛˈkɑmдруг

բարեկամաբարbɑɾɛkɑmɑˈbɑɾпо-дружески

ընկերəŋˈkɛɾтоварищ

ընկերաբարпо-товарищески

-որեն

լուրջluɾʤсерьёзный

լրջորենlɾʤɔˈɾɛnсерьёзно

մեղմmɛʁmнежный

մեղմորենmɛʁmɔˈɾɛnнежно

գործնականɡɔɾʦnɑˈkɑnпрактический

գործնականորենɡɔɾʦnɑkɑnɔˈɾɛnпрактически

համառhɑˈmɑrупрямый

համառորենhɑmɑrɔˈɾɛnупрямо

-ապես

նյութnjutʰматериал

նյութապեսnjutʰɑˈpɛsматериально

գաղափարɡɑʁɑˈpʰɑɾидея

գաղափարապեսидейно

խորχɔɾглубокий

խորապեսχɔɾɑˈpɛsглубоко

-ովին

ամբողջɑmˈbɔχʧʰвесь, целый

ամբողջովինɑmbɔʁʤɔˈvinвсецело

լիliполный

լիովինliɔˈvinполностью

լիliволя

կամովինkɑmɔˈvinдобровольно

հիմն (հիմք) основа

հիմնովինhimnɔˈvinосновательно

-ակի

համառոտhɑmɑˈrotкраткий

համառոտակիhɑmɑrɔtɑˈkiкратко

թեթևtʰɛˈtʰɛvлёгкий

թեթևակслегка

շեշտʃɛʃtударение

շեշտակիʃɛʃtɑˈkiметко

հաճախhɑˈʧɑχчасто

հաճախակիhɑʧɑχɑˈkiчасто

հանկարծhɑŋˈkɑɾʦвнезапно

հանկարծակիhɑŋkɑɾʦɑˈkiвнезапно, вдруг

Упражнения

Прочитайте следующий текст, обращая внимание на употребление наречий

Դիմացներս մի թեք բարձրություն էր։ Հազիվհազ առաջ էինք շարժվում, ժամանակ առ ժամանակ կանգնում, փոքր-ինչ հանգստանում և նորից շարունակում բարձրանալ։ Հանկարծ փայլատակեց երկինքը, ուժգին որոտացին ամպերը և սկսվեց անձրևը։ Սկզբում կաթիլներն ընկնում էին մեկիկ-մեկիկ, ապա հետզհետե սաստկացան։ Ուժեղ քամին սկզբում ցրեց ամպերը, տեղ-տեղ երևաց երկնքի կապույտը, բայց մութ ամպերը տեղի չտվին,կրկին արագորեն ծածկեցին երկինքը, և նորից տեղաց հորդառատ անձրևը։ Չնայած հոգնել էինք, բայց գնում էինք ու գնում։ Ձորում խշշում էր գետը։ Մերթ ընդ մերթ մեզ էին հասնում հովիվների ձայնը, շների միալար հաչոցը, և կամաց-կամաց մոտակա բնակավայրը իրեն զգալ էր տալիս։

Ահա դուրս եկանք մի տափարակ տեղ։ Մեր դիմաց սարի երկճյուղ կատարն էր, իսկ քիչ այն կողմ` վրանախումբը։ Գեղեցիկ, շատ գեղեցիկ էր բարձրունքը, ամենուր երփներանգ ծաղիկներ էին և զուլալ աղբյուրներ։ Դյութված դիտում էինք շրջապատն ու չէինք հագենում։

Наречие հեռու

Наречие հեռուдалеко

(շատ) հեռու գնալ

(очень) далеко пойти, зайти слишком далеко

հեռուն նայել

смотреть далеко вперёд

հեռուն տեսնել

видеть далеко, предвидеть

աչքից հեռու

вне поля зрения

հեռվից հեռու

издали

իրեն հեռու պահել

держаться в стороне

Աչքից հեռու, սրտից հեռու։

С глаз долой, из сердца вон.


27–05–2020