– Գիտե՞ս Անահիտ, այսօր երեկոյան մենք հյուր ենք ունենալու, մեզ հյուր է գալու Արմենը իր կնոջ հետ։
– Знаешь, Анаит, сегодня вечером у нас будут гости, к нам придет Армен со своей женой.
– Ինչ լա՜վ է, ես շատ ուրախ կլինեմ նրանց տեսնելով։ Նրանք երկար ժամանակ չեն եղել մեզ մոտ։
– Как хорошо, я буду очень рада их видеть. Они давно у нас не были.
– Ի՞նչ ես կրծում, ի՞նչ անենք, ինչո՞վ կարող ենք նրանց հյուրասիրել։
– Как ты думаешь, что делать, чем мы можем их угостить?
– Արի նախ արագ կարգի բերենք հյուրասենյակը, հետո դու կգնաս շուկա միրգ գնելու, իսկ ես այդ ժամանակ խմորեղեն կպատրաստեմ, և նրանց կհյուրասիրենք թեյով ու մրգով։
– Давай сначала приведём в порядок гостиную, а затем ты пойдёшь на рынок за фруктами, а я за это время испеку что-нибудь (приготовлю мучное), и угостим их чаем и фруктами.
– Ճիշտ ես ասում։ Ես փոշեծծիչով կմաքրեմ գորգը (խալին) և կփայլեցնեմ հատակը, իսկ դու փոշիները առ։
– Ты права. Я почищу пылесосом ковёр и натру пол, а ты сотри пыль.
– Շա՛տ լավ, դե գործի անցնենք։
– Хорошо. Ну, возьмёмся за дело.
– Սուրեն, չմտնե՞նք գրախանութ, տեսնենք ինչ նոր գրքեր կան։
– Сурен, не зайти ли нам в книжный магазин посмотреть, какие там есть новые книги?
– Իսկ քեզ ի՞նչ գրքեր են հետաքրքրում։
– А какие тебя интересуют книги?
– Ինձ հետաքրքրում է հայ նոր գեղարվեստական գրականությունը,հատկապես պոեզիան, նաև հայկական հանրագիտարանը։
– Меня интересует новая армянская художественная литература, особенно поэзия, а также армянская энциклопедия.
– Այդ դեպքում լավ է գնանք հրապարակի վրայի գրախանութը, այնտեղ ավելի մեծ ընտրություն կարելի է կատարել։ Իհարկե, հայկական հանրագիտարանը դժվար թե կարողանաս ձեռք բերել։ Դրա համար պետք է բաժանորդագրվեիր։ Իսկ չէի՞ր ուզենա գնել արվեստի գրքեր, այդ խանութում արվեստի գրքերի լավ բաժին կա։
– В таком случае лучше пойти в книжный магазин на площади, там выбор больше. Конечно, армянскую энциклопедию вряд ли сможешь приобрести, на нее ты должен был подписаться. А не хотел бы ты приобрести книги по искусству, в этом магазине есть хороший отдел книг по искусству.
– Ի՛նչ լավ հիշեցրիր․ ես պիտի գնեմ հայկական միջնադարյան արվեստին և Հայաստանի պատմական հուշարձաններին վերաբերվող գրքեր և ուղարկեմ Մոսկվա ընկերոջս։ Իհարկե, եթե փող ունենայի, ինձ համար էլ կգնեի։
– Хорошо, что ты напомнил. Я должен купить книги по армянскому средневековому искусству и об исторических памятниках Армении и послать своему товарищу в Москву. Конечно, если бы у меня были деньги, я бы и себе купил.
– Ես էլ։ Ոչինչ, շուտով աշխատավարձ կստանամ և կգնեմ ոչ միայն այդ գրքերը, այլ նաև համաշխարհային արվեստին վերաբերվող գրքեր։ Մեր ընտանիքում բոլորս` կինս, երեխաներս, սիրում ենք արվեստ, ունենք հարուստ գրադարան և կուզենայինք համալրել այն նոր գրքերով։
– И я тоже. Ничего, скоро получу зарплату и куплю не только эти книги, но также книги посвящённые искусству разных стран и народов (букв. всемирному искусству). В нашей семье все: я, жена, дети – любим искусство, у нас богатая библиотека, и мы хотели бы пополнить её новыми книгами.
В предложении դժվար թե'вряд ли' после него и синонимичному ему հազիվ թե, глагол стоит в желательном наклонении
Դժվար թե նա այդ գիրքը ունենա։
Вряд ли у него будет эта книга.
Շատ եմ զբաղված․ դժվար թե հնարավորություն ունենամ նրան տեսնել։
Я очень занят, вряд ли у меня будет возможность его повидать (смогу его увидеть).
Նա շատ գաղտնապահ է․ դժվար թե ասի` ինչ է պատահել։
Он очень скрытный, вряд ли скажет, что случилось.
Հաջող ներկայացում չէ, դժվար թե ուզես գնալ։
Это неудачный спектакль, вряд ли ты захочешь пойти на него.
Փողденьги, разговорное слово. Литературным синонимом является слово դրամ
փող աշխատելзарабатывать, заработать деньги
փող ետ գցելоткладывать, отложить деньги
փողի հետ խաղալсорить деньгами
փողերը քամուն տալбросать деньги на ветер
գտած փողнайденные деньги
մանր փողмелочь (о деньгах)
փողը մանրելразменивать, разменять деньги
Ոչ միայն… այլև (այլ նաև) сочинительный союз, соответствует русскому – 'не только… , но и… '
Այնքան գործ ունեմ, որ պիտի աշխատեմ ոչ միայն շաբաթ օրը, այլ նաև կիրակի։
У меня столько дел, что я должен работать не только в субботу, но и в воскресенье.
Դա պիտի մտահոգի ոչ միայն ինձ, այլև քեզ։
Это должно заботить не только меня, но и тебя.
Второй компонент слова ժայռափոր'высеченный', корень глагола փորել'рыть, вырыть'
ժայռափորʒɑjrɑˈpʰɔɾвысеченный в (скале), на (камне)
վիմափորvimɑˈpʰɔɾвысеченный на камне
վիմափոր արձանագրությունвысеченная на камне надпись, настенная надпись
գետնափորɡɛtnɑˈpʰɔɾвырытый в земле
գետնափոր տունземлянка
Корень -փոր- в сложных словах может также иметь значение действительного причастия փորող'роющий'
այգեփոր, այգի փորողрабочий, разрыхляющий землю в саду
հանքափոր, հանք փորողшахтёр, рудокоп
Второй компонент слова վիմագիր корень глагола գրել'писать', означает գրված'написанный', վիմագիր'написанный на камне'
ձեռագիր, ձեռքով գրվածрукопись
մեքենագիր, մեքենայով գրվածмашинописный
տպագիր, տիպով գրվածпечатный
հայագիր, հայերեն գրվածнаписанный по-армянски
վերնագիր, վերևում գրվածзаглавие (букв. написанное наверху)
ճակատագիր, ճակատին գրվածсудьба (букв. написанное на лбу)
հեռագիր, հեռվից գրվածтелеграмма
Корень գիր в качестве последнего компонента входит в состав многих сложных слов
անձɑnʣ00
անձնագիրɑndznɑˈɡiɾпаспорт
անց, անցնել00
անցագիրɑnʦʰɑˈɡiɾпропуск
սևsɛv00
սևագիրsɛvɑˈɡiɾчерновик
ծիրʦiɾ00
ծրագիրʦəɾɑˈɡiɾпрограмма
լուրluɾ00
լրագիրlɾɑˈɡiɾгазета
ամիսɑˈmis00
ամսագիրɑmsɑˈɡiɾежемесячный журнал
ուղիuˈʁi00
ուղեգիրuʁɛˈɡiɾпутёвка
լիազորljɑˈzɔɾ00
լիազորագիրljɑzɔɾɑˈɡiɾдоверенность
մանուկmɑˈnuk00
մանկագիրmɑŋkɑˈɡiɾдетский писатель
արձակɑɾˈʦʰɑk00
արձակագիրɑɾʣɑkɑˈɡiɾпрозаик
բառարանbɑrɑˈɾɑn00
բառարանագիրbɑrɑɾɑnɑˈɡiɾлексикограф
Обратите внимание на слова մանկագիր, արձակագիր, բառարանագիր этих словах գիր имеет значение գրող 'пишущий'.
Մեկը շատ դառնացած բացականչեց․
– Վա՛հ, ի՜նչ դժվար բան է եղել մարդ, ընկեր ճանաչելը։
Եվ նրան ասացին․
– Բա՞, մարդու հետ մինչև ճանապարհ չգնաս, մինչև նրա հետ մի փութ աղ չուտես, մինչև նրա հույսին չմնաս, չես ճանաչի։
Некто огорчённо воскликнул:
– Ой, как трудно, оказывается, распознать человека, друга!
Ему сказали:
– Да! Пока с человеком не пустишься в путь, не съешь с ним пуда соли, пока не будешь нуждаться в его помощи, не познаешь его.
Проспрягайте глаголы в сослагательном и долженствовательном наклонениях
տեսնել, սկսել, գնալ
Из стихотворения выпишите глаголы в сослагательном наклонении
Կխորտակեմ կամարները երկնային։
Ես չե՛մ թողնի, ես չեմ թողնի դու մեռնիս,
Եվ կհաղթեմ, և կվանեմ չար մահին
Ե՛ս չե՛մ թողնի, ես չե՛մ թողնի դու մեռնիս։
Ավ․ Իսահակյան
Переведите предложения
Ես գիտեմ, որ էլ ավելի կաճի, կզորանա մեր մեծ հայրենիքը։
Եթե ես ներկա լինեի ժողովին անպայման ելույթ կունենայի։
Կյանքս կզոհեմ, եթե պետք լինի։
Մինչև չուտես, չեմ հանգստանա։
Ես սայթաքեցի և կընկնեի եթե Աշոտը չլիներ։
Переведите предложения, употребляя глаголы в скобках в форме будущего времени сослагательного наклонения
Ես այսօր երեկոյան անպայման (տեսնել) նրան և (պատմել) ամեն ինչ։
Շուտով (սկսվել) ամառային արձակուրդները։
Եթե դու չգնաս, ես էլ (չգնալ)։
Ինչ լավ (լինել), եթե միասին գնանք հանգստանալու։
Եթե լավ եղանակ լինի, մենք (բարձրանալ) Արագած։
Перепишите предложения употребляя глаголы в скобках в форме прошедшего времени сослагательного наклонения
Եթե անձրև չգար ես (գնալ) զբոսանքի։
Եթե երեկոյան գայիր, (հանդիպել) նրան։
Եթե նրան հանդիպեիր, նա քեզ (պատմել) այդ մասին։
Եթե չուզենայի, (չպատմել)։
Եթե չուշանայիր, ես էլ մասնակցել այդ միջոցառմանը։
Перепишите предложения, употребляя глаголы в скобках в соответствующей форме желательного и сослагательного наклонений
Եթե դու քննություններդ լավ (հանձնել), (ընդունվել) ինստիտուտ։
Եթե դու լավ (պարապել և սովորել), (դառնալ) լավ մասնագետ։
Եթե լավ մասնագետ (չլինել), քեզ այդ աշխատանքը (չհանձնարարել)։
Եթե (չլինել) անջատումները, (չլինել) հանդիպումները։
Մինչև (ես) (չասել), (չհանգստանալ)։
Образец:
Եթե դու քննություններդ լավ հանձնես, կընդունվես ինստիտուտ։
Եթե դու քննություններդ լավ հանձնեիր, կընդունվեիր ինստիտուտ։
Перепишите предложения, употребляя глаголы в скобках в форме будущего времени долженствовательного наклонения
Ի՞նչ ես որոշել, երբ (վերցնել) արձակուրդ։
Մենք երկա՞ր (սպասել) քեզ։
Որոշվել է, որ նա (չմասնակցել) մրցումներին։
Դու այդ մասին ոչ ոքի (չասել)։
Երբեք (չներել) ինձ որ չկարողացա վերջին անգամ այցելել ուսուցչիս։
Դու ի՞նչ (անել) այսօր։
Перепишите предложения, употребляя глаголы в скобках в форме прошедшего времени долженствовательного наклонения
Նա այդ աշխատանքը (կատարել) հինգ օրում, բայց չհասցրեց։
Մենք միասին (լուծել) այդ հարցը։
Նախքան որոշում կայացնելը դու լավ (մտածել)։
Դու վաղուց (հեռանալ) այստեղից։
Ես հիմա արդեն տանը (լինել), բայց ուշացա։
Դու լավ (մտածել) այդ մասին և այդպես չվարվել։
27–05–2020