Урок 08-2

Свой, Себя

свой, себя դերանունների իմաստի արտահայտությունը հայերենում

Свой

В русском языке местоимение "свой" выражает принадлежность подлежащего и связанного с ним дополнения или обстоятельства. Эту роль в армянском языке выполняют притяжательные местоимения

իմ, մեր – первого лица

քո, ձեր – второго лица

իր, իրենց – третьего лица


Я люблю своего сына.

Ես սիրում եմ իմ որդուն։

Я живу в своей стране.

Ես ապրում եմ իմ երկրում։

Ты любишь своего сына.

Դու սիրում ես քո որդուն։

Ты живешь в своей стране.

Դու ապրում ես քո երկրում։

Он любит своего сына.

Նա սիրում է իր որդուն։

Мы любим свою землю.

Մենք սիրում ենք մեր հողը։

Мы живем в своей стране.

Մենք ապրում ենք մեր երկրում։

Вы любите свою землю.

Դուք սիրում եք ձեր հողը։

Вы живете в своей стране.

Դուք ապրում եք ձեր երկրում։

Они любят свою землю.

Նրանք սիրում են իրենց հողը։

Они живут в своей стране.

Նրանք ապրում են իրենց երկրում։

Себя

Значение местоимения "себя" выражается личными местоимениями в дательном падеже

ինձ, մեզ – для первого лица

քեզ, ձեզ – для второго лица

րեն, իրենց – для третьего лица


Я знаю себя.

Ես ճանաչում եմ ինձ։

Ты знаешь себя.

Դու ճանաչում ես քեզ։

Он знает себя.

Նա ճանաչում է իրեն։

Мы уважаем себя.

Մենք հարգում ենք մեզ։

Вы уважаете себя.

Դուք հարգում եք ձեզ։

Они уважают себя.

Նրանք հարգում են իրենց։

Тексты

Перевод 1

Գրիգորենք լավ այգի ունեն։

Գրիգորենց այգու ծառերը պտուղ են տալիս հուլիսին։

Նրա կնոջ ընկերուհու անունը Անահիտ է։

Անահիտի նամակը ես հանձնելու էի քո մորաքրոջը։

Շենքի կառուցման աշխատանքները մոտենում են ավարտին։

Մենք բնակարան ենք ստանալու գարնանը։

Այս վայրկյանին ես մտածում էի իմ լավ ընկերոջ մասին։

Առավոտվա հովը հանգստացնում է մարդու նյարդերը։

Տաղանդավոր պատանուն շուտով մրցանակ են տալու։

Երեխաներին ուղարկելու ենք ճամբար ամառվա արձակուրդներին։

Նա շատ է սիրում ամռան պայծառ օրերը։

Տատիկը ձեռնոց է գործում թոռան համար։

Աղջիկները գնում են անտառ սունկի /սունկ հավաքելու։

Ամուսինը միշտ ծաղիկներ է նվիրում կնոջը։

Կինը թեյ է տալիս ամուսնուն։

Աղջիկը նայում է ընկերուհու նոր մատանուն։

Գրքի ընթերցման ժամանակ ես հիշում էի մեր գյուղը, մեր այգու գեղեցիկ ծառերը։

Դու հասնելու ես քո նպատակին։

Բժիշկը բուժում է իր հիվանդ երեխային։

Перевод 2

Հուլիսին ու՞մ այգու ծառերն են պտուղ տալիս։

Ու՞մ անունն է Անահիտ։

Ու՞մ էիր հանձնելու Անահիտի նամակը։

Շենքի կառուցման աշխատանքները մոտենու՞մ են ավարտին։

Դուք ե՞րբ եք բնակարան ստանալու։

Ինչի՞ մասին էիր մտածում այս վայրկյանին։

Ի՞նչն է հանգստացնում մարդու ներվերը։

Շուտով ու՞մ են մրցանակ տալու։

Երեխաներին ե՞րբ ենք ուղարկելու ճամբար։

Նա ո՞բ օրերն է շատ սիրում։

Տատիկն ու՞մ համար է ձեռնոց գործում։

Աղջիկները ի՞նչ նպատակով /ինչի՞ համար/ են գնում անտառ։

Ո՞վ է ծաղիկներ նվիրում կնոջը։

Ու՞ր էր նայում աղջիկը։

Դու ի՞նչ էիր հիշում գրքի ընթերցման ժամանակ։

Перевод 3

Вы весной купите квартиру.

Утренняя прохлада успокаивает наши нервы.

Я передам письмо тете твоей подруги.

Строительство дома не подходит к концу.

Талантливому юноше дадут премию?

Девушки зачем пошли в лес?

Кто пошел по грибы? Бабушка будет вязать рукавицы для внука.

Он читал письмо подруги.

Ты любишь ясные летние дни? Сегодня я подарю цветы нашей учительнице.

Я часто вспоминаю нашу деревню.

Он подарил нам хорошие книги.

Ты кого часто вспоминаешь?

Кому дадут премию?

Детей когда отправляют в лагерь?

Для кого будет вязать рукавицы бабушка?

Когда вы получите новую квартиру?

Строительство нового здания завершится в конце месяца.

Мы подходим к вашему саду.

Ты присоединяешься к мнению молодых?

Он достигнет своей цели.

В понедельник он должен представиться своему руководителю.

Ты даришь цветы своей подруге? Внучка подает кофе бабушке.

Ты расскажешь о нашей беседе своему товарищу?

Ты любишь своих родных?

Врач лечит своего больного ребенка.

Безличные глаголы

իս, ով վերջավորություններով անդեմ բայեր

-իս

Безличные глаголы с окончанием -իս образуются путем прибавления указанного окончания к инфинитиву и выражают действие, одновременное с действием сказуемого, причем оба действия относятся к одному и тому же подлежащему

Որդու նամակը կարդալիս մայրը ժպտում էր։

Читая письмо сына, мать улыбалась.

Այգում աշխատելիս նա մեծ հաճույք է ստանում։

Он получает большое удовольствие, работая в саду.

Մեծերին բարևելիս նա հանում է գլխարկը։

Здороваясь со взрослыми, он снимает шапку.

Ընկերոջը սպասելիս նա թերթ էր կարդում։

Ожидая товарища, он читал газету.

Փողոցն անցնելիս մենք շտապում էինք։

Переходя улицу, мы торопились.

Безличные глаголы с окончанием -իս в предложении обычно выступают в роли обстоятельства времени. Значение таких глаголов передается либо деепричастием несовершенного вида, либо при помощи придаточного предложения времени, либо сочетанием отглагольного существительного с предлогами "при", "во время"

Այդ կարևոր հարցն ուսումնասիրելիս նա չէր շտապում։

Изучая этот важный вопрос, он не торопился.

Когда он изучал этот важный вопрос, не торопился.

При изучении этого важного вопроса он не торопился.

Զեկուցումը կարդալիս նա հուզվում էր։

Читая доклад, он волновался.

Когда он читал доклад, волновался.

При чтении доклада он волновался.

-ով

Безличные глаголы с окончанием -ով образуются путем прибавления этого окончания к инфинитиву и фактически являются формой творительного падежа инфинитива. Они могут выражать действие:

Одновременное

В предложении выполняя роль обстоятельства образа действия и отвечая на вопрос ինչպեսкак? Значение таких глаголов передается в основном при помощи деепричастия несовершенного вида

Ծերունին քայլում էր կաղալով։

Старец шагал прихрамывая.

Երեխան պարում էր թռչկոտելով։

Ребенок танцевал подпрыгивая.

Երբեմն հանգստանալով մենք առաջ էինք գնում։

Иногда отдыхая, мы шли вперед.

Ընկերոջ հետ խոսելով նա նամակ էր գրում։

Разговаривая с товарищем, он писал письмо.

Предшествующее

В предложении выполняя роль обстоятельства времени и отвечая на вопрос ե՞րբ когда? Значение таких глаголов в русском языке передается главным образом деепричастием в совершенном или несовершенном виде

Տուն մտնելով՝ նա միացնում է հեռուստացույցը։

Войдя (входя) в дом, он включает телевизор.

Աշխատանքն ավարտելով՝ նա շտապում է երեխաների մոտ։

Закончив (заканчивая) работу, он спешит к детям.

Դասախոսաթյունը լսելով՝ ես ամեն ինչ հասկացա։

Выслушав (слушая) лекцию, я все понял.

Тексты

Текст 1

Հանձնարարությունը կատարելիս նա շատ գրքեր էր օգտագործում։

Հաջող պատասխան լսելիս դասախոսն ուրախանում է։

Հեռուստացույց դիտելիս դու ակնո՞ց ես դնում։

Անկողին մտնելիս լույսը հանգցնու՞մ ես։

Նախաճաշելիս ես անպայման մի գավաթ սուրճ եմ խմում։

Աշխատավարձ ստանալիս դու դրամը հաշվու՞մ ես։

Ծիծաղելիս նա փակում էր աչքերը։

Գյուղում հանգստանալիս նա ամեն օր լողանում էր գետում։

Դասը պատասխանելիս աշակերտը նայում էր ուսուցչուհուն։

Տանտիրուհին ուրախ ժպտում էր հյուրերին դիմավորելիս։

Թերթ կարդալիս պապիկը միշտ ծխում է։

Կինոնկարը դիտելիս ինձ հետաքրքրում էր ռեժիսորի աշխատանքը։

Հիվանդանալիս նա ինքն իրեն բուժում է։

Դժվարությունները հաղթահարելով՝ դու հասնելու ես քո նպատակին։

Ատելով կեղծիքը՝ նա չի սիրում ստախոս մարդկանց։

Աշնան դեղին տերևները դողալով ընկնում էին սառը հողին։

Բուժելով հիվանդ երեխային բժիշկն իրեն երջանիկ էր զգում։

Վիճելով բոլոր ընկերների հետ՝ նա մենակ է մնալու։

Փոքրիկը բակ իջնելով՝ փնտրում է ընկերներին։

Մրցամարտում հաղթանակ տանելով՝ նա չեմպիոն է դառնալու։

Նոր փաստեր բերելով՝ նա ուզում էր ապացուցել իր տեսակետը։

Նա պատասխանում էր հուզվելով ու շփոթվելով։

Աղջիկն ուրախանում էր նոր զգեստներ հագնելով։

Текст 2

Выполняя задание, я пользовался многими книгами.

Слушая хороший ответ, преподаватель радуется.

Ложась в постель, он гасит свет.

Завтракая, ты пьешь кофе или чай?

Смеясь (когда смеялся) он закрывал глаза.

Отдыхая в деревне, я часто купался в нашей реке.

Отвечая урок, он смотрел на нас.

Встречая друзей, мы были очень веселы.

Читая газеты, мой брат курит.

Получая зарплату, он считает деньги.

Преодолев трудности, мы достигнем нашей цели.

Ненавидя ложь, он не любит лгунов.

Вылечив больную девочку, врач был счастлив.

Споря с товарищами, он доказывает свою точку зрения.

Играя во дворе, мальчик получает большое удовольствие.

Победив в матче, он станет чемпионом.

Он отвечал урок волнуясь и ошибаясь.

Дети радуются, получая новые игрушки.


05–06–2020