Անորոշ դերբայի մի քանի կիրառություններ
Инфинитив употребляется в составных глагольных сказуемых, выражающих значение модальности
պետք է ասել
надо сказать
հարկավոր է ասել
надо сказать
անհրաժեշտ է ասել
необходимо сказать
հնարավոր է գտնել
возможно найти
անհնար է լսել
невозможно слушать
կարելի է խոսել
можно говорить
հաճելի է լսել
приятно слушать
տհաճ է տեսնել
неприятно видеть
լավ է լռել
лучше молчать
հեշտ է նկատել
легко заметить
Инфинитив примыкает к модальному глаголу կարողмочь
կարող եմ ասել
могу сказать
կարող եմ լսել
могу слушать
կարող եմ խոսել
могу говорить
կարող եմ գտնել
могу найти
Неправильный глагол կարող եմ употребляется в настоящем и прошедшем времени
կարող եմмогу
կարող եսможешь
կարող էможет
կարող ենքможем
կարող եքможете
կարող ենмогут
կարող էիя мог
կարող էիրты мог
կարող էրон мог
կարող էիքвы могли
կարող էինքмы могли
կարող էինони могли
Инфинитив примыкает также к личным формам глагола, если они выражают значение
Волеизъявления или воленаправленности
թույլատրում է ասել
разрешает сказать
արգելում է նստել
запрещает сидеть
հրամայում է բերել
приказывает принести
հանձնարարում է գրել
поручает писать
օգնում է աշխատել
помогает работать
խանգարում է վազել
мешает бежать
համոզում է ընդունել
уговаривает принять
Мысли, восприятия, интеллектуального состояния, желания
ուզում է ասել
хочет сказать
ցանկանում է խմել
желает пить
երազում է տեսնել
мечтает видеть
սիրում է քնել
любит спать
ձգտում է պարզել
стремится выяснить
փորձում է երգել
пытается петь
մոռանում է ասել
забывает сказать
վարժվել է սպասել
привык ждать
սովորել է փակել
научился закрывать
Շուտով սկսվելու է իմ ամառային արձակուրդը, և ես մեկնելու եմ Դիլիջան։
Դիլիջանը հիանալի ամառանոցային քաղաք է։
Մինչև դըպրոցական դառնալս ես ապրում էի Դիլիջանում, պապիկիս ու տատիկիս մոտ։
Ես շատ եմ սիրում իմ բարի ու իմաստուն պապիկին և քնքուշ ու հոգատար տատիկին և ամառային արձակուրդս անց եմ կացնելու նրանց մոտ։
Հիմա ես Երևանում եմ, իմ սենյակում։
Ահա փակում եմ աչքերս ու մտովի պատկերացնում Դիլիջանի փարթամ անտառները, մեր հին ու հարազատ տունը՝ քչքչան գետակի ափին, հսկա ծառերի հովանու տակ։
Ես երկու ամիս ապրելու եմ այդ սքանչելի վայրում, շնչելու եմ լեռնային անտառների մաքուր օդը, վայելելու եմ բնության զարմանալի գեղեցկությունները։
Բայց, իհարկե, ես այնտեղ անգործ չեմ նստելու.
օգնելու եմ պապիկիս, աշխատելու եմ մեր այգում։
Ես արթնանալու եմ վաղ լուսաբացին ու պապիկիս հետ իջնելու եմ այգի։
Մենք միասին ջրելու ենք ծառերը ու բանջարեղենի մարգերը, փխրեցնելու ենք հողը, պոկելու ենք մոլախոտերն ու փշերը, քաղելու ենք հասած մրգերը ու բանջարեղենը։
Հետո մեր բակի ծառերի ստվերում նախաճաշելու ենք։
Նախաճաշի ժամանակ մենք ուտելու ենք թարմ կարագ ու ոչխարի պանիր, մեղր ու կաթնասեր, թոնրի լավաշ ու գաթա, խմելու ենք կաթ կամ թեյ։
Նախաճաշից հետո պապիկը հանգստանալու է, իսկ ես գնալու եմ անտառ, զբոսնելու եմ և հատապտուղներ եմ հավաքելու։
Կեսօրին հարևան տղաների հետ լողանալու եմ մեր վճիտ գետակի սառը ջրում, հետո պառկելու եմ տաք ավազին ու արևի լոգանք եմ ընդունելու։
Ճաշին ես ուտելու եմ տատիկիս պատրաստած համեղ ճաշերը, իսկ հետ ո ճաշյա հանգստի ժամին կարդալու եմ գեղարվեստական զրքեր, ամսագրեր ու թերթեր։
Երեկոյան պապիկիս հետ նորից իջնելու եմ այգի, այգում միշտ շատ աշխատանք կա։
Մայրամուտից հետո մութը գրկելու է աշխարհը, իսկ ես լուսնի լույսի տակ նստելու եմ մեր բակում և նորից ու նորից լսելու եմ պապիկիս զարմանալի հետաքրքիր ու իմաստուն զրույցները։
Կիրակի օրերը ես և պապս գնալու ենք ձկնորսության։
Պապս լուսաբացին շատ վաղ է արթնանալու, հետո արթնացնելու է ինձ, ու մենք միասին գնալու ենք գետափ։
Լուռ ու խաղաղ բնության գրկում մենք մենակ ենք լինելու, և շրջապատի լռությունը խախտելու է միայն գետի քչքչոցը։
Առայժմ այդ բոլոր գեղեցիկ պահերը ես մտովի եմ պատկերացնում, բայց շուտով դրանք իրականություն են դառնալու։
արձակուրդɑɾʦʰɑˈkuɾtʰотпуск, каникулы
քչքչանkʰʧʰkʰʧʰɑnжурчащий
քչքչալkʰəʧʰkʰəˈʧʰɑlжурчать
քչքչոցkʰʧʰkʰʧʰɔʦʰжурчанье
կեսօրինв полдень
ճաշինна обед, во время обеда
արթնանալու էпроснется
արթնացնելու էразбудит
մինչև դպրոցական դառնալս
до того, как я стал школьником
ահա փակում եմ աչքերս
вот закрываю (мои) глаза
մտովի պատկերացնում եմ
мысленно представляю
հսկա ծառերի հովանու տակ
под сенью величественных (огромных) деревьев
Վայելելու եմ բնության զ արմանալի գեղեցկությունները։
Буду наслаждаться удивительной красотой (красотами) природы.
արթնանալու եմ վաղ լուսաբացին
проснусь рано, на рассвете.
նախաճաշի ժամանակ
во время завтрака, за завтраком
նախաճաշից հետո
после завтрака
մայրամուտից հետո
после заката солнца
արևի լոգանք եմ ըդունելու
буду принимать солнечную ванну
տատիկիս պատրաստած
приготовленное моей бабушкой
ետճաշյա հանգստի ժամին
в час послеобеденного отдыха
իրականություն են դառնալու
станут действительностью, сбудутся
Թվական Անուն
Числительные в армянском языке бывают
Количественные числительные отвечают на вопросы
քանի՞kʰɑˈniсколько?
ինչքա՞նinʧʰˈkʰɑnсколько?
որքա՞նvɔɾˈkʰɑnсколько?
Количественные числительные по словообразованию
Простые числительные состоят из одного корня
մեկի1
միmi1
երկուjɛɾˈku2
երկուսjɛɾˈkus2
երեքjɛˈɾɛkʰ3
չորսʧʰɔɾs4
հինգhiŋɡ5
վեցvɛtsʰ6
յոթjɔtʰ7
ութutʰ8
ինն9
տասtɑs10
քսանkʰəˈsɑn20
հարյուրhɑɾˈjuɾ100
հազարhɑˈzɑɾ1000
միլիոնmilˈjɔn1000000
միլիարդmilˈjɑɾd1000000000
Числительное երկուս употребляется только при субстантивации.
Форма ինն употребляется перед согласной, ինը перед гласной.
В составе сложных слов (иногда и самостоятельно) употребляется форма տասն.
Форма տաս проникла в литературный язык из разговорной речи и конкурирует с формой տասը.
Числительное մի одновременно является нeопрeделенным местоимением и употребляется в роли неопределенного артикля.
Предложение "Մի գիրք տուր ինձ" можно понимать двояко, "Дай мне одну книгу" и "Дай мне какую-нибудь книгу". Մի воспринимается как числительное, когда имеет логическое ударение.
Суффиксальные числительные образованы при помощи суффикса -սուն:
երեսունjɛɾɛˈsun30
քառասունkʰɑrɑˈsun40
հիսունhiˈsun50
վաթսունvɑˈtsʰun60
յոթանասունjotʰɑnɑˈsun70
ութսունuˈtsʰun80
իննսունinːəˈsun90
Сложные числительные от 11 до 99 образуются при помощи сочетания десятков и единиц
տասնմեկtɑsnəˈmɛk11
տասներկուtɑsneɹˈku12
տասներեքtɑsnɛˈɹɛkʰ13
տասնչորսtɑsnəˈʧʰoɹs14
տասնհինգtɑsnəˈhinɡ15
տասնվեցtɑsnəˈvɛts16
տասնյոթtɑsnəˈjotʰ17
տասնութtɑsnˈutʰ18
տասնինըtɑsˈninə19
քսանմեկhy21
քսանհինգhy25
քսանինըhy29
երեսունմեկ31
երեսունչորս34
քառասունմեկhy41
քառասունվեցhy46
հիսունմեկ51
հիսունյոթ57
վաթսունմեկ61
վաթսուներկու62
յոթանասունմեկ71
յոթանասունյոթ77
ութսունմեկ81
ութսունչորս84
իննսունմեկ91
Сложносоставные числительные, выше ста, состоят из двух и более отдельных слов
մեկ հարյուր101
հինգ հարյուր105
տաս հարյուր110
տասնհինգ հարյուր115
հարյուր երկու200
երեք երկու հարյուր203
քսանհինգ երկու հարյուր225
հարյուր երեք300
հարյուր չորս400
ութսունութ հինգ հարյուր588
ութսունյոթ հազար ինը հարյուր1987
իննսունմեկ քսանհինգ հազար յոթ հարյուր25791
քսանչորս հինգ հարյուր քառասուն հազար վեց հարյուր540624
Порядковые числительные по своей структуре суффиксальные.
Они образуются от количественных числительных при помощи суффиксов -րորդ, -երորդ.
Суффикс -րորդ образует порядковые числительные
երկրորդ2-ой
երրորդ3-ий
չորրորդ4-ый
Остальные порядковые числительные образуются при помощи суффикса -երորդ
հինգերորդ5-ый
վեցերորդ6-ой
յոթներորդ
ութերորդ
իններորդ
տասերորդ
տասներորդ
տասնմեկերորդ
տասներկուերորդ
տսաներեքերորդ
տասնչորսերորդ
տասնհինգերորդ
քսաներորդ
քսանութերորդ
երեսունիններորդ
Исключение составляет порядковое числительное աոաջինпервый.
При образовании составных порядковых числительных суффикс -րորդ присоединятся к последнему компоненту
երկու հարյուր հինգերորդ205-ый
հազար յոթ հարյուր յոթանասունհինգերորդ1775-ый
При обозначении арабскими цифрами после цифры ставится соединительная черточка и пишется буквосочетание -րդ
2-րդ երկրորդ
8-րդ ութերորդ
55-րդ հիսունհինգերորդ
Порядковое числительное առաջին на письме обычно обозначается 1-ին. Однако эта форма омонимична, т.к. одновременно выражает значение дательного падежа субстантивного употребления числительного մեկին
սեպտեմբերի առաջին(1-ին)
սեպտեմբերի մեկին
первого сентября
ժամը առաջին (1-ին)
в первом часу
ժամը մեկին
в час
04–06–2020