Буква և в середине слова, следуя после гласных, передает звукосочетание jev
թեևхотя
նաևnɑˈjɛvтак же
ևи
գիրք և տետրкнига и тетрадь
բարի և ազնիվдобрый и честный
После согласных передает звукосочетание jev
արևɑˈɾɛvсолнце
տերևtɛˈɾɛvлист
բարևbɑˈɾɛvздравствуй
սևsɛvчерный
թևtʰɛvкрыло
ձևʣɛvфасон, форма
անձրևɑnʣˈɾɛvдождь
ԵրևանjɛɾɛˈvɑnЕреван
Звукосочетания эв, ев в середине и на конце слова передаются буквой և.
В начале слова звукосочетание ев передается сочетанием букв եվ: Եվրոպա, Եվա.
Исключение
ևսтакже
ևեթɛˈvɛtʰже
Не имеет заглавной буквы, поэтому в начале собственных имен и предложений пишется Եվ
Եվան ուսանողուհի է։
Ева студентка.
Եվ նա շատ ուրախ է։
И она очень рада.
Буква Յ յ передает звонкий согласный звук j.
Звук j сочетается с гласными и образует двузвучия.
յա
սենյակsɛnˈjɑkкомната
կայանkɑˈjɑnстанция
երևանյանереванский
այ
հայրhɑjɾотец
մայրmɑjɾмать
ձայնʣɑjnголос
հայhɑjармянин
այժմ ևեթсейчас же
յու
ձյունʣjunснег
սյունsjunстолб
արյունɑɾˈjunкровь
անկյունɑŋkˈjunугол
ույ
քույրkʰujɾсестра
լույսlujsсвет
հույսhujsнадежда
իսկույն ևեթсразу же
յո
յոթjɔtʰсемь
արդյոքɑɾtʰˈjɔkʰразве
մայորmɑˈjɔɾмайор
այոɑˈjoда
ոյ
ՆոյnojНой
շոյելʃɔˈjɛlласкать
հայհոյելhɑjhoˈjɛlбранить, ругать
գոյականɡojɑˈkɑnсуществительное
յե
նայելnɑˈjɛlсмотреть
ծառայելtsɑrɑˈjɛlслужить
ՄիքայելmikʰɑˈjɛlМихаил
եյ
թեյtʰɛjчай
ՍերգեյsɛɾˈɡɛjСергей
հոկեյhɔˈkɛjхоккей
է՛յэй
յի
ամայիɑmɑˈjiопустошенный, пустой
տղայիмальчика
ԱննայիАнны
В армянском языке между двумя гласными слышится звук j, который пишется только после ա, ո.
Корневой звук j сохраняется после всех гласных
թեյtʰɛjчай
թեյարանtʰɛjɑˈɾɑnчайная
լակեյlɑˈkɛjлакей
լակեյությունlɑkɛjutʰˈjunлакейство
Звукосочетание իա часто произносится как յա
հեքիաթhɛkʰˈjɑtʰсказка
կրիաkəɾˈjɑчерепаха
խավիարχɑvˈjɑɾикра
օվկիանոսofkjɑˈnosокеан
Անանիա
Զաքարիաzɑkʰɑɾˈjɑ
Մարիամmɑɾˈjɑm
Եղիաjɛʁˈɪɑ
Հնչյունափոխություն
При словообразовании, когда ударение перемещается на новый конец слова, гласные ի, ու, ե, է и двузвучия յա, ույ, утратившие ударение, подвергаются чередованию.
В односложных словах в закрытом слоге обычно переходит в ը, который на письме не передается
սիրտsiɾtсердце
սրտայինsəɾtɑˈjinсердечный
թիվtʰivчисло
թվականtʰəvɑˈkɑnчислительное
գիծɡiʦлиния
գծելɡʦɛlчертить
միտքmitkʰмысль
մտածելmətɑˈʦɛlдумать
В конце многосложных слов в закрытом слоге ի обычно выпадает
ամուսինɑmuˈsinсупруг,супруга
ամուսնանալɑmusnɑˈnɑlжениться, выйти замуж
ամիսɑˈmisмесяц
ամսաթիվчисло месяца
երկիրjɛɾˈkiɾстрана
երկրագունդjɛɾkɾɑˈɡundземной шар
պանիրpɑˈniɾсыр
պանրիկpɑnˈɾikсырок
պատիվpɑˈtivчесть
պատվոգիրpɑtvɔˈɡiɾпочетная грамота
երգիչjɛɾˈkʰiʧʰпевец
երգչուհիjɛɾkʰʧʰuˈhiпевица
В открытом слоге ի иногда выпадает
բարիbɑˈɾiдобрый
բարությունbɑɾutʰˈjunдоброта
թերիtʰɛˈɾiнедостаточный
թերությունtʰɛɾutʰˈjunнедостаток
գաղտնիɡɑχtˈniтайный
գաղտնարանɡɑʁtnɑˈɾɑnтайник
թշնամիtʰəʃnɑˈmiвраг
թշնամականвражеский
В открытом слоге во многих словах ի сохраняется
ձիʣiлошадь
ձիավորʣjɑˈvɔɾвсадник
միmiодин
միակmiˈ(j)ɑkединственный
լիliполный
լիությունljutʰˈjunобилие
կղզիkəʁˈziостров
կղզիաբնակkʁzjɑbˈnɑkостровитянин
В открытом слоге в результате слияния ի с последующим гласным ա получается
ոսկիvɔsˈkiзолото
գույնɡujnцвет
ոսկեգույնvɔskɛˈɡujnзолотистый
հոգիhɔˈkʰiдуша
վիճակviˈʧɑkсостояние
հոգեվիճակhɔɡɛviˈʧɑkдушевное состояние
բարիbɑˈɾiдобрый
գործɡɔɾʦдело
բարեգործbɑɾɛˈɡɔɾʦделающий добро
գինիɡiˈniвино
գործɡɔɾʦдело
գինեգործɡinɛˈɡɔɾʦвинодел
աղավնիɑʁɑvˈniголубь
աղավնյակɑʁɑvnˈjɑkголубок
որդիvɔɾˈtʰiсын
որդյակvoɾˈtʰɪ̯ɑkсыночек
Гласный в односложных словах в закрытом слоге обычно переходит в ը, который на письме не передается
սուտsutложь
ստելsəˈtɛlлгать
ջուրʤuɾвода
ջրածինʤəɾɑˈʦinводород
գունդɡundшар
գնդակɡənˈdɑkмяч
ձուկʣukрыба
ձկնիկʣknikрыбка
В конце многосложных слов в закрытом слоге обычно выпадает или переходит в ը, который на письме не обозначается
выпадания:
գլուխɡəˈluχголова
գլխավորɡəlχɑˈvɔɾглавный
անասունɑnɑˈsunживотное
անասնապահɑnɑsnɑˈpɑhживотновод
ամուրɑˈmuɾкрепкий
ամրոցɑmˈɾɔʦʰкрепость
գարունɡɑˈɾunвесна
գարնանвесны
հատուկhɑˈtukособый
հատկապեսhɑtkɑˈpɛsособенно
переход в ը:
սնունդsəˈnundпища
սննդարարsnːdɑˈɾɑɾпитательный
ծնունդʦəˈnundрождение
ծննդավայրʦnːdɑˈvɑjɾместо рождения
փախուստpʰɑˈχustбегство
փախստականpʰɑχstɑˈkɑnбеглец
ԳալուստɡɑˈlustГалуст
ԳալստյանɡɑləstˈjɑnГалстян
В открытом слоге переходит в վ, если после него следует гласный звук
ձուʣuяйцо
ձվիяйца
ձվիկʣvikяичко
լուluблоха
լվերблохи
լեզուlɛˈzuязык
լեզվաբանlɛzvɑˈbɑnязыковед
կատուkɑˈtuкошка
կատվիկkɑtˈvikкошечка
В многосложных словах в открытом слоге часто такого чередования не происходит
թեկնածուtʰɛknɑˈtsuкандидат
թեկնածուականtʰɛknɑʦuɑˈkɑnкандидатский
վերարկուvɛɾɑɾˈkuпальто
վերարկուի(род.п.) пальто
Գոյականների Հոգնակի Թիվը
Множественное число существительных образуется при помощи окончаний -եր, -ներ.
Окончание -եր получают односложные существительные, в которых обычно происходит чередование гласных ի, ու
քարkʰɑɾкамень
քարեր
ժամʒɑmчас
ժամեր
լույսlujsсвет
լույսեր
հայրhɑjɾотец
հայրեր
մայրmɑjɾмать
մայրեր
աչքɑʧʰkʰглаз
աչքեր
ձեռքʣɛrkʰрука
ձեռքեր
թևtʰɛvкрыло
թևեր
սիրտsiɾtсердце
սրտեր
գինɡinцена
գներ
վիզvizшея
վզեր
թիվtʰivчисло
թվեր
միտքmitkʰмысль
մտքեր
տունtunдом
տներ
գունդɡundшар
գնդեր
ջուրʤuɾвода
ջրեր
ձուʣuяйцо
ձվեր
Окончание -ներ получают многосложные существительные
տարիtɑˈɾiгод
տարիներ
ամիսɑˈmisмесяц
ամիսներ
գլուխɡəˈluχголова
գլուխներ
բերանbɛˈɾɑnрот
բերաններ
ատամɑˈtɑmзуб
ատամներ
ընտանիքəntɑˈnikʰсемья
ընտանիքներ
սեղանsɛˈʁɑnстол
սեղաններ
անունɑˈnunимя
անուններ
քամիkʰɑˈmiветер
քամիներ
В многосложных словах при образовании множественного числа чередования не происходит. Исключение
երկիրjɛɾˈkiɾстрана
երկրներстраны
Некоторые односложные существительные получают окончание -ներ
դուռdurдверь
դռներ
ձուկʣukрыба
ձկներ
մուկmukмышь
մկներ
եզjɛzвол
եզներ
բեռbɛrгруз
բեռներ
գառɡɑrягненок
գառներ
թոռtʰɔrвнук
թոռներ
ծոռʦɔrправнук
ծոռներ
լեռlɛrгора
լեռներ
մատmɑtпалец
մատներ
հարսhɑɾsневестка
հարսներ
նուռnurгранат
նռներ
ռուսrusрусский
ռուսներrusˈnɛɾ
Исключения
մարդmɑɾtʰчеловек
մարդիկmɑɾˈtʰik
կինkinженщина
կանայք
Во множественном числе окончание -եր получают сложные существительные, последним компонентом которых является односложное существительное
դասագիրքdɑsɑˈɡiɾkʰучебник
դասագրքեր
երկաթգիծjɛɾkɑtʰˈɡiʦжелезная дорога
երկաթգծեր
նախահայրnɑχɑˈhɑɪ̯ɾпраотец
նախահայրեր
ծաղկեփունջʦɑχkɛˈpʰunʤбукет
ծաղկեփնջեր
В многочисленных словах указанного типа перед окончанием множественного числа в закрытом слоге происходит чередование гласных ի, ու.
Երևանում պայծառ աշուն է, իսկ Մոսկվայում ցուրտ է։
Եվան կարևոր գործեր ունի։
Մեր սենյակները մեծ են և լուսավոր։
Ամեն տեղ բարի մարդիկ կան։
Մեր լեռները հպարտ գագաթներ ունեն։
Բոլոր աշակերտները նոր դասագրքեր ունեն։
Հայաստանում շատ տեսարժան վայրեր կան։
Մեր մարզում լավ արոտավայրեր կան։
Երևանում ցու՞րտ է։
Ո՛չ, Երևանում տաք է, իսկ Մոսկվայում ցուրտ է։
Կարևոր գործեր ո՞վ ունի։
Ձեր սենյակները մե՞ծ են։
Այո՛, մեր uենյակները մեծ են և լուսավոր։
Դուք ինչպիսի՞ սենյակներ ունեք։
Որտեղ կան բարի մարդիկ։
Ովքե՞ր են քո դասընկերները։
Ինչպիսի՞ գագաթներ ունեն մեր լեռները։
Այսօր ու՞մ ծննդյան օրն է։
Ո՞ր դռներն են բաց։
Բոլոր աշակերտները ի՞նչ ունեն։
Հայաստանում ինչե՞ր կան։
Որտե՞ղ կան լավ արոտավայրեր։
պայծառpɑjˈʦɑrясный
մայրաքաղաքmɑjɾɑkʰɑˈʁɑkʰстолица
աշունɑˈʃunосень
հպարտhəˈpɑɾtгордый
իսկiskа
արոտավայրɑɾotɑˈvɑjɾпастбище
ցուրտʦʰuɾtхолод
վայրvɑjɾместо
կարևորkɑɾɛˈvɔɾважный
մարզmɑɾzрегион, область
սենյակsɛnˈjɑkкомната
տեսարժանtɛsɑɾˈʒɑnдостопримечательный
լուսավորlusɑˈvɔɾсветлый
ամեն տեղвезде
դասընկերdɑsəŋˈkɛɾшкольный товарищ
При однородных сказуемых вспомогательный глагол часто опускается. В предложении вспомогательный глагол второго сказуемого опущен
Սենյակները մեծ են և լուսավոր։
Знак препинания ՝ здесь соответствует тире в русском языке
Երևանը՝ մեր մայրաքաղաքը։
Ереван - наша столица.
Դերանվանական Հոդեր
Ստացական հոդեր
Притяжательными артиклями являются частицы -ս, -դ.
Они выражают принадлежность и употребляются вместо притяжательных местоимений իմ, քո
իմ հայրը
հայրս
քո հայրը
հայրդ
իմ գիրքը
գիրքս
քո գիրքը
գիրքդ
իմ ընկերները
ընկերներս
քո ընկերները
ընկերներդ
Между артиклями -ս, -դ и предшествующим согласным произносится -ը, который на письме не передается.
Артикль դ произносится как глухой согласный tʰ.
Для обозначения принадлежности предметов многим лицам обычно употребляются формы множественного числа притяжательных местоимений
մեր գրքերըнаши книги
ձեր ընկերներըваши товарищи
նրանց գործերըих дела
Притяжательные артикли употребляются со всеми падежными формами и всегда могут быть заменены соответствующими притяжательными местоимениями
տետրս
իմ տետրըмоя тетрадь
տետրումս
իմ տետրումв моей тетради
տետրիցս
իմ տետրիցиз моей тетради
Դիմորոշ հոդեր
Частицы -ս, -դ являются также артиклями, определяющими лицо.
-ս выражает значение первого лица
Ես՝ ուսանողս, լավ ընկերներ ունեմ։
Я, студент, имею хороших товарищей.
Մենք՝ երիտասարդներս, աշխատասեր ենք։
Мы, молодые, трудолюбивы.
-դ выражает значение второго лица
Դու՝ ուսանողդ, լավ ընկերներ ունես։
Ты, студент, имеешь хороших товарищей.
Դուք՝ երիտասարդներդ, աշխատասեր եք։
Вы, молодые, трудолюбивы.
Артикли -ս,-դ значение первого и второго лица иногда выражают не совсем четко, поэтому иногда они употребляются параллельно с местоимениями.
Указанные артикли значение первого и второго лица выражают подчеркнуто, когда употребляются с некоторыми местоимениями и числительными
բոլորսмы все
բոլորդвы все
յուրաքանչյուրսкаждый из нас
յուրաքանչյուրդкаждый из вас
երեքսмы трое
երեքդвы трое
մեկսодин из нас
մեկդодин из вас
Артикли, определяющие лицо, чаще употребляются с местоимениями и числительными.
Личное местоимение ինքըсам, выражает значение первого и второго лица также при помощи артиклей -ս, -դ
ինքսiŋkʰsя сам
ինքդты сам
ինքըˈiŋkʰəон сам, она сама
ինքներսмы сами
ինքներդвы сами
ինքներըони сами
01–06–2020